با وجود اختلافات و تعارضات بین رشته ای پزشکان بخصوص در حوزه زیبایی و نارضایتی انجمن های علمی پزشکی از شفاف نبودن حدود صلاحیت پزشکان در رشته های مختلف به ویژه در خدمات زیبایی با این حال آنطور که معاون فنی و نظارت سازمان نظام پزشکی خبر می دهد؛ جلسه کمیسیون ملی تعیین حدود صلاحیت حرفه ای پزشکی نزدیک به دو سال است تشکیل نشده است. معاون فنی و نظارت سازمان نظام پزشکی، عدم تشکیل کمیسیون تعیین حدود صلاحیت حرفه ای را مغایر با قانون مصوب مجلس شورای اسلامی خواند.
دکتر مهری حجت دوست؛ از تعطیلی کمیسیون تعیین حدود صلاحیت های پزشکی در دو سال اخیر خبر داد و درباره تبعات نادیده گرفتن قانون مصوب مجلس شورای اسلامی از سوی متولیان نظام سلامت کشور به خبرنگار روابط عمومی سازمان نظام پزشکی گفت: تبعات عدم تشکیل کمیسیون تعیین حدود صلاحیت های پزشکی حرفه ای در درجه اول متوجه سلامت جامعه است و سردرگمی پزشکان و انجمن های علمی، سازمان های بیمه گر و مردم را در پی دارد.
وی تصمیم گیری درباره اینکه جراحان عمومی تا چه حد می توانند به جراحی های زیبایی ورود کنند یا حدود اختیارات پزشکان عمومی در ارائه خدمات زیبایی چقدر است را منوط به تشکیل کمیسیون تعیین صلاحیت های حرفه ای دانست.
دکتر حجت دوست با تاکید برافزایش سطح سواد سلامت جامعه گفت: مردم باید بدانند برای گرفتن کدام خدمت به چه کسی مراجعه کنند. چگونه و بر چه مبنایی می توان در مورد خدمات مجاز رشته های مختلف تخصصی آگاه سازی کرد، آن هم در شرایطی که کوریکولوم های آموزشی در سالهای گذشته تدوین شده اند و تکنولوژی های جدید اضافه شده اند بنابراین نیاز است هر ماه شورای معین و کمیسیون تعیین حدود صلاحیت های پزشکی تشکیل شود و خدمات مجاز هر رشته تعیین شوند تا بتوان به مردم آگاهیهای لازم داده شود.
از طرفی معاون فنی و نظارت سازمان نظام پزشکی با بیان اینکه پزشکان بارها از سازمان نظام پزشکی درخواست کرده اند حدود صلاحیت شان تبیین شود، خاظر نشان کرد: ما باید به پزشکان چه پاسخی بدهیم درحالیکه تشکیل جلسه کمیسیون تعیین صلاحیت های پزشکی را از سازمان نظام پزشکی سلب اختیار کرده اند، سردرگمی مردم و انجمن های علمی پزشکی تنها نتیجه چنین عملکرد غیر قانونی بوده است از طرف دیگر این گونه تصمیم گیری ها، راه را برای متخلفانی باز کرده است که عضو سازمان نظام پزشکی نیستند.
دکتر حجت دوست با اشاره به اینکه جامعه پزشکی تمایل دارد برای اخذ مجوز تبلیغات روال قانونی را طی کند، اظهار داشت: در مجوز تبلیغات باید خدمات مجاز هر رشته تعریف شود تا مردم با آگاهی و اعتماد این خدمات را دریافت کنند و این موضوع منوط به تشکیل جلسه کمیسیون تعیین صلاحیتهای حرفه ای است. عدم پاسخگویی مناسب به این نیاز جامعه و اعضای سازمان قطعا به نفع سلامت جامعه نیست. لذا کمیسیون تعیین صلاحیت های پزشکی حرفه ای باید در سریعترین زمان مجددا احیا شود.
وی درپاسخ به این سوال که آیا مراجع ذیصلاح ابزار قانونی لازم برای سلب اختیار سازمان نظام پزشکی از تشکیل کمیسیون تعیین حدود صلاحیت حرف پزشکی را دارند؟ اظهار داشت: یکی از اهداف تشکیل سازمان نظام پزشکی، طبق قانون تشکیل سازمان نظام پزشکی که مصوب 25 فروردین 1383 است، حفظ و حمایت از حقوق صنفی شاغلان در حرف پزشکی و تنظیم روابط شاغلین حرف پزشکی می باشد. همچنین از دیگر وظایف و اختیارات سازمان نظام پزشکی این است که تمام مسئولیت ها، وظایف و اختیاراتی که طبق قوانین مصوب مجلس شورای اسلامی به سازمان محول شده است را اجرا کند.
به گفته دکتر حجت دوست؛ ماده واحده ای تحت عنوان "قانون تعیین صلاحیت حرفه ای شاغلان حرفه های پزشکی و وابسته به آن" در مهرماه سال 76 در مجلس تصویب شده و در آبان ماه 76 به تائید شورای نگهبان رسیده است. در حالیکه از زمان تصویب این قانون هیچ اقدامی در این راستا صورت نگرفته بود، در دی ماه 1397 وزیر بهداشت وقت طی مکاتبه ای به سازمان نظام پزشکی اعلام کرد بر مبنای این ماده واحده، سازمان نظام پزشکی نسبت به تهیه و تدوین آیین نامه مربوطه اقدام کند. طبق این ماده واحده، وظایف و صلاحیت شاغلان حرفه های پزشکی و وابسته به آن بر اساس قانون تشکیل وزارت بهداشت و قانون تشکیل سازمان نظام پزشکی و سایر قوانین مربوطه، مطابق با آیین نامه هایی خواهد بود که توسط سازمان نظام پزشکی تهیه و به تصویب وزیر بهداشت رسیده باشد. بنابراین این شیوه نامه در سازمان نظام پزشکی با حضور تمامی ذینفعان تدوین و در اردیبهشت ماه سال 98 ابلاغ گردید.
وی با اشاره به بندهای شیوه نامه اجرایی گفت: هدف از اجرای این ماده واحده مصوب مجلس شامل موارد زیر است:
1.تشکیل مرجع قانونی و نهایی جهت تعیین وظایف و صلاحیت شاغلانحرف پزشکی و وابسته به آن.
2.رسیدگی به اختلافات بین رشته ای گروه های پزشکی در هم پوشانیخدمات یا ارائه خدمات یکسان جهت کاهش تعارض منافع در رشته های مختلف.
3.پاسخ به استعلامات دستگاه ها به عنوان مرجع قانونی
معاون فنی و نظارت سازمان نظام پزشکی با اشاره به گستردگی و هم پوشانی خدمات در برخی رشته های تخصصی، فوق تخصصی و رشته های پی اچ دی عنوان کرد: اینکه کدام گروه تخصصی تا چه حد مجاز است خدمات حوزه پزشکی را ارائه دهد باید در کمیسیون تعیین حدود صلاحیت های پزشکی مشخص شود. با توجه به افزایش رشته های مختلف حرف پزشکی وجود تعارض منافع انکار ناپذیر است. برای قانونمند شدن حدود وظایف رشته های مختلف پزشکی شیوه نامه اجرایی تدوین شده است بطوریکه با تشکیل ماهانه کمیسیون تعیین حدود صلاحیت های پزشکی به تعارضات منافع رسیدگی شود و مشخص شود، چه کسی تا چه حدودی می تواند خدمات را ارائه دهد.
وی با بیان اینکه آیین نامه شورای معین مصوب تیر ماه 99 است، در ادامه افزود: به دلیل اینکه اعضای کمیسیون از گروه های مختلف متولیان حوزه سلامت تشکیل شده است لذا شورای معین زیر مجموعه کمیسیون تعیین صلاحیت حرفه ای تشکیل شد تا بررسی های کارشناسی در این شورا انجام شود. رئیس شورای معین و نیز دبیر کمیسیون صلاحیت حرفه ای معاون فنی و نظارت سازمان نظام پزشکی است. مصوبات اولیه منتج از بررسی های کارشناسی در شورای معین، در صحن کمیسیون تصمیم گیری نهایی و ابلاغ می شود.
دکتر حجت دوست گفت: شورای معین بر مبنای دانش، مهارت و توانایی انجام کار افراد، حدود صلاحیت ها را مشخص می کند. با توجه به اینکه به روز رسانی کوریکولوم های آموزشی معمولا سال ها طول می کشد و از طرفی پیشرفت دانش و تکنولوژی پزشکی بسیار سریع اتفاق می افتد، پزشکان باید دوره های مهارتی جدید را متناسب با تکنولژی های روز دنیا آموزش ببینند. در شورای معین، شرایط و نیازهای واقعی و غیرواقعی جامعه سنجیده می شود. همچنین با بررسی کوریکولوم های آموزشی، مباحثی که پزشکان آموزش دیده اند ارزیابی می شود. در نهایت بر مبنای استانداردهای خدمت و راهنماهای بالینی مصوب وزارت بهداشت و استفاده از تجارب ملی و بین المللی و نیز با بهره مندی از نظرات خبرگان تصمیم سازی مقتضی برای صحن کمیسیون ملی تعیین صلاحیت انجام می گیرد.
وی در خاتمه بیان کرد: متاسفانه با وجود قانون مصوب مجلس و ساختار اجرایی مناسب این کمیسیون و علی رغم تشکیل اولین جلسه در اواخر سال1399 با وجود پیگیری های متعدد سازمان نظام پزشکی و افزایش شکایات و مطالبات به حق انجمن های علمی مبنی بر تعیین و تکلیف حدود وظایف پزشکان، نزدیک به دو سال است کمیسیون تعیین صلاحیت حرفه ای تعطیل شده است. قطعا تمکین به قانون مصوب مجلس و تشکیل کمیسیون تعیین صلاحیت حرفه ای به نفع عموم مردم بوده و موجب ارتقاء سلامت جامعه خواهد شد.