کنگره سالیانه جراحان عمومی با گرایش بیماریهای جراحی ترمیمی پستان و شکم که از 18 مرداد در سالن همایشهای رازی دانشگاه علوم پزشکی ایران آغاز شده بود در نهایت روز گذشته پس از برگزاری 10 پنل آموزشی، 9 سخنرانی و بیش از سه کنفرانس آموزش تصویری به منظور ارتقاء توانمندی جراحان عمومی به عنوان جراحان فراگیر در سراسر کشور خاتمه یافت. در این کنگره رئیس کل سازمان نظام پزشکی برهمکاری های جامع بین رشته ای و نیز لزوم تامین معیشت پزشکان، حفظ حرمت جامعه پزشکی از طرف همه بدنه جامعه پزشکی و مردم تاکید کرد و در ادامه صحبت هایش ضمن هشدار نسبت به مهاجرت شغلی و مهاجرت به خارج از کشور از سوی جامعه پزشکی همچنین خالی شدن کشور از پزشکان را جدی خواند.
به گزارش روابط عمومی سازمان نظام پزشکی، این کنگره پس از یک وقفه چند ساله با پیامی از دکتر ایرج فاضل رییس جامعه جراحان، , و با حضور دکتر محمد رئیسزاده رئیس سازمان نظام پزشکی، دکتر سیاوش صحت رئیس انجمن جراحان عمومی و دکتر فرخ سعیدی از پیشکسوتان جراحی عمومی ایران افتتاح شد .
دکتر ایرج فاضل در پیام خود با اشاره به لزوم حفظ جایگاه جراحی عمومی گفت: «در گذشته ای نه چندان دور، جراح عمومی فرمانده اصلی یک تیم بود و نقش تنه اصلی درخت علم جراحی را داشت، اما طی سالهای اخیر پیدایش رشتههای متنوع تحت عنوان زیر تخصص، فلوشیپ و ایجاد تونل های مختلف در مسیر جراحی عمومی، بیش از آنکه به درمان و خشنودی بیماران کمک کند، سبب بروز ناهماهنگیها و اختلافات روزافزون شده و هر گروهی خود را تنها متولی یک بیمار خاص میداند و مانع ورود سایر همکاران میشوند که همین موضوع سبب ایجاد ناهماهنگیها و نقاط مبهم زیادی در مسیر کار جراحان شده است.»
در ادامه کنگره سالیانه جراحان عمومی رئیس سازمان نظام پزشکی در سخنانی ضمن تقدیر از انجمن جراحان عمومی بابت برگزاری این کنگره گفت: «جمع کردن پزشکان با توجه به مشغلهای که دارند سخت است و طبیعی است جمع کردن جراحان بسیار سختتر باشد. اینجا از اساتید خودم آقایان دکتر افشارفرد و دکتر صحت و سایر اعضای هئیت مدیره انجمن که زحمات را متقبل شدند تقدیر میکنم.»
دکتر محمد رئیس زاده درباره اهمیت جراحی عمومی خاطر نشان کرد:« این رشته و بطور کلی تمام رشتههای مادر در پزشکی به هیچ وجه نباید تضعیف شوند. موضوع مهم ومشکل جدی ما شاید در ترجمه واژه "ساباشپسیالیتی" باشد که به جای اینکه مثلا بگوییم ما جراح عمومی هستیم و مثلا در زیر شاخه جراحی عروق یا جراحی قلب کار می کنیم میگویند که "ما فوق تخصص هستیم "و این گونه رشته مادر و اصلی را انگار تضعیف میکنیم که اصلا درست نیست. درخصوص خود من همانطور که استاد کلانتر معتمد فرمودند و تمام اساتید دیگر ما در رشتههای "ساب اشپسیالیتی" هم معتقدند که آنها ابتدا یک جراح عمومی خوب تربیت میکنند و بعد یک جراح ساب اسپشیالیتی خوب.
وی در ادامه افزود: اینجا میخواهم از اشعار بیدل که کمی غامض اما بسیار پرمعنی هستند استفاده کنم. این شاعر بزرگ جایی می گوید:«
«تاراجگرگل بود بدمستی اجزاها
کهسار تهی گردید از شوخی میناها»
این بیت را میتوان درخصوص همین اجزا جامعه پزشکی وارد دانست که اگر اجزا و زیرشاخهها و "ساب اسپشیالیتی"ها صحیح عمل نکنند و در راستای مصالح رشتههای مادر خود قدم برندارند رشتههای مادر آسیب میبینند و عرصه عملا از متخصصان رشتههای مادر خالی میشود. »
دکتر رئیس زاده گفت:«در سیر علمی روز دنیا تنها با همکاریهای جامع بین رشتهای و داشتن رویکردهای جامع است که باعث پویایی علمی و ارتقای سطح سلامت و برطرف کردن چالشها میشود. در خیلی از چالشها هیچ رشتهای به تنهایی نمیتواند مشکل را حل کند و تنها درکنار هم قرار گرفتن تمام رشتهها در کنار هم است که این چالش و مشکل حل میشود.»
رئیس کل سازمان نظام پزشکی در ادامه صحبت هایش مهاجرت شغلی و مهاجرت به خارج از کشور از سوی جامعه پزشکی کشور را یک چالش جدی خواند و عنوان کرد:« از جنبهای دیگر این موضوع مشابه این است که بعضیها شوخی شوخی با جامعه پزشکی کشتی میگیرند ولی جدی جدی کشور از حضور پزشکان خالی میشود. آنها شوخی شوخی صحبتی را مطرح میکنند ولی حوزه سلامت به طور جدی از این موضوعات آسیب میبیند. این شعر در مورد مهاجرت پزشکان هم انگار صادق است. ما در حال حاضر هم مهاجرت شغلی داریم و هم مهاجرت به خارج از کشور! متاسفانه آمار مهاجرت شغلی بیشتر از مهاجرت به خارج از کشور است. همکاران از شغلی که برای آن تربیت شدهاند در آن موضع نمیمانند و به جایی دیگر یا خارج از حوزه پزشکی، یا داخل حیطه پزشکی اما کاری دیگر مهاجرت میکنند، این مسئله به سلامت مردم و آینده پزشکی پرافتخار این کشور آسیب میزند.»
وی همچنین با اشاره به مصرع بعدی شعر بیدل گفت:«
مستقبلاین محفل جز قصه ماضی نیست
تا صبحدم محشر دی خفته به فرداها
آینده ما همان قصه دیروز است و اگر از دیروز و امروز پند نگیریم قطعا در آینده همچنان با همین مشکلات امروز روبرو خواهیم شد و پیشرفتی نخواهیم داشت.»
دکتر رئیس زاده اظهار داشت:« واقعا به این امر افتخار میکنم که یک جراح عمومی هستم و تحت نظر اساتید شاخص این رشته در بیمارستان شهدای تجریش تهران، آموزش دیدهام و خودم را موظف میدانم که یک جراح عمومی خوب باشم. بعد از آن هم تلاش میکنم یک جراح عروق خوب باشم که آن را هم زیرنظر اساتید برجسته طی کردهام.جراحی عمومی رشته مادر محسوب میشود و باید جایگاه و ارزش آن حفظ شود و این وظیفه خود ماست که حرمت رشته مادر را حفظ کنیم.»
رئیس کل سازمان نظام پزشکی ضمن مغتنم شمردن فرصت سخنرانی در کنگره سالیانه جراحان عمومی نیم نگاهی هم به مسائل کلان جامعه پزشکی داشت و خاطر نشان کرد:« ما شاهدیم متاسفانه برخی تصمیمگیریها و قانونگذاریها و کمکاریها باعث میشود پزشکی ما از آن نقطه اوج خودش و بالندگی و پویایی خود دور شود. این موضوع را با ارائه مستندات و دلایل و آمارها، بصورت مستقیم و شفاف و صریح به مسئولان و مدیران ارشد کشور و به رسانهها به کرات متذکر شدهایم و دیدیم که برای مثال شخص رئیس جمهور در مراسم افتتاح بیمارستان غدیر به رسانهها تذکر دادند که همانطور که یک قاضی ممکن است اشتباه کرده یا خدای نکرده تخلفی کند و بخاطر این شخص نمیتوان کل جامعه قضا را زیرسئوال برد جامعه پزشکی هم همین گونه است و نباید بخاطر برخی موارد معدود، کلیت این جامعه پرافتخار علمی کشور را زیر سئوال برد.»
دکتر رئیسزاده ضمن اشاره به لزوم تامین معیشت پزشکان، بر لزوم حفظ حرمت جامعه پزشکی از طرف همه بدنه جامعه پزشکی و مردم تاکید کرد و گفت:« مجددا میگویم که نمیشود موضوع تعرفه و معیشت جامعه پزشکان و اقتصاد سلامت را نادیده بگیریم و بعد توقع داشته باشیم که هیچ مشکلی در حوزه سلامت نداشته باشیم. ما در حوزه تعرفه هرآنچه از دستمان برمی آمد، از هر روزنه و امکان و هر رایزنی و ظرفیت قانونی که میشد استفاده کردیم اما شرایط کشور و وضعیت اقتصادی شرایط خاصی است و به هرحال در بخشهایی از جامعه و حاکمیت هم نوع نگاه خاصی به جامعه پزشکی وجود دارد که حتما از آن مستحضر هستید و این کار را مشکل میکند. به هرحال ما تمام تلاش خودمان را انجام دادیم اما اینکه چقدر موفق بودهایم را شما باید بگویید ولی مطمئن باشید ما به تلاشهای خودمان با حداکثر توان ادامه خواهیم داد.»
دکتر رئیس زاده به نکته دیگری هم اشاره کرد و آن بحث تعهد اخلاقی بود:« در خصوص جایگاه جامعه پزشکی باید متذکر شوم که این جایگاه حاصل دو مولفه علم و اخلاق جامعه پزشکی ما است. علم با آموزش و مهارت اندوزی و مشابه این کنگرهها حاصل میشود اما اگر بدون اخلاق پزشکی باشد عملا ارزشی ندارد. از سوی دیگر اگر جامعه پزشکی اخلاق مدارترین باشد اما علم کافی نداشته باشد عملا به کار حفظ سلامت جامعه نمیآید.به همین دلیل است که ما حق نداریم به بهانه مسائل معیشتی و اقتصادی موضوعات اخلاقی را خدای نکرده زیرپا بگذاریم. حتی اگر مشکلات هم در این زمینهها وجود داشته باشد ما حق نداریم مسائل را متوجه بیمار و خانواده بیماران کنیم. نباید تاوان عدم درک مناسب و عدم توجه برخی مسئولان و قانونگذاران را به پای مردم و بیماران بگذاریم وبخواهیم این گونه جبران کنیم.»
وی در ادامه افزود:«از شما درخواست میکنم زندگینامه خودنوشت برزویه طبیب را مطالعه کنید که قبل از دوران اسلام انگار شرح امروز ما را روایت می کند. با خواندن این روایت میبینید این قصه ما نیست و قصه همه دوران ها است. درنهایت برزویه میگوید:« طبیب باید که بر معالجت از جهت ذخیرت آخرت مواظبت نماید، که به ملازمت این سیرت نصیب دنیا هر چه کاملتر بیابد.» او سپس می گوید که من هم به دنیایم رسیدم و هم آخرتم اما استواری و پایداری در این راه کردم. این موضوع و مثال در شعر شاعران بزرگ مثل مولوی و حافظ هم هست که طبیبان و حکیمان باید یک سری مسائل و سختیها را تحمل کنند تا به جایگاه رفیع اجتماعی برسند اما این نافی وظیفه ما برای تلاش و پیگیری کارها برای بهبود معیشت و اقتصاد پزشکان نیست.»
رئیس کل سازمان نظام پزشکی در پایان صحبت هایش از کلیه اساتید و حاضران در کنگره تشکر کرد و گفت:« امیدوارم این کنگره به خوبی به کلیه اهداف متعالی خود برسد. همچنین درخواست دارم که موضوعات صنفی و بینرشتهای موجود را در ساختارهای مناسب در انجمنها و سازمان نظام پزشکی حل و فصل کنیم. این امر در جهان امروز هم حل شده است و اگر به منافع شخصی و گروهی نیاندیشیم و نگاهمان به سمت و سوی منافع جامعه و کشور باشد به راحتی این مسائل قابل حل است.»
انهدام احترام به جامعه پزشکی با افت آموزش پزشکی
گفتنی است در ادامه این مراسم رئیس انجمن جراحان عمومی و دبیر کنگره نیز طی سخنانی به جایگاه اجتماعی پزشکان و به خصوص جراحان که همواره بیشتر از سایر گروه ها بوده و طی سالهای اخیر مورد هجمه قرار گرفته اند اشاره کرد و گفت: «جامعه پزشکی از نظر اجتماعی و اقتصادی مورد حمله قرار گرفته و جایگاه این جامعه به شدت لطمه خورده است. به عنوان نمونه وقتی تعرفه های پزشکی مورد بررسی قرار می گیرد، در حالی که برای همه گروههای اجتماعی این تورم مورد توجه قرار می گیرد، اما برای پزشکان و به ویژه جراحان این مهم مورد نظر قرار نمی گیرد که همین مساله باعث بروز مشکلات بسیار زیادی شده است.»
دکتر سیاوش صحت با اشاره به اینکه ما سالهاست نسبت به افت آموزش پزشکی هشدار دادهایم، تصریح کرد: «شاید همین افت در آموزش پزشکی هم نقش بزرگی در انهدام احترام به جامعه پزشکی داشت و بی شک یکی از دلایل در این موج گسترده مهاجرت پزشکان در همین دو مورد، یعنی احترام اجتماعی و وضع اقتصادی خلاصه میشود.»