اخیراً رئیس کل سازمان نظام پزشکی ضمن هشدار نسبت به عدم اقبال پزشکان برای ورود به برخی رشته‌های تخصصی و فوق‌تخصصی به دلیل عدم تناسب پرداختی‌ها با میزان سختی کار، گفته است: «رشته‌هایی که در معرض ریسک هستند را باید به صورت خاص ببینیم و شرایطشان را تسهیل کنیم؛ در غیر این صورت تمایل برای ورود به این رشته‌ها کاهش‌یافته و دچار مشکل می‌شویم.رشته‌هایی که در معرض ریسک هستند را بایدبه‌صورت خاص ببینیم و شرایط شان را تسهیل کنیم تا دانشجویان رغبت بیشتری برای ورود به این رشته‌ها داشته باشند.
باید توجه کرد که در غیر این صورت تمایل برای ورود به این رشته‌ها کاهش‌یافته و دچار مشکل می‌شویم. به‌عنوان‌مثال وقتی جراح اطفال نداشته باشید، مجبور هستید که بیمار را برای انجام جراحی به خارج از کشور اعزام کنید که هزینه‌ای 10 برابر ایران دارد یا اینکه پزشک خارجی بیاورید که در اینصورت‌باز هم باید پول آن‌چنانی بپردازید. باید به دلار پول دهید و هزینه‌ها چندین برابر می‌شود.» وی ضمن هشدار نسبت به اعزام بیمار به خارج از کشور از خطر ورود پزشکان خارجی به ایران خبر داده است. در همین راستا رئیس زاده تاکید کرد: «اگر خدایی نکرده قرار باشد مردمان را برای درمان به خارج از کشور اعزام کنیم، هزینه‌های درمانی به طور میانگین 10 برابر هزینه‌های داخل کشور است. به‌عنوان‌مثالیک عمل قلب باز در کشور ما هر عددی که باشد، اگر خدایی نکرده مجبور شویم که بیمار را در همین کشورهای اطراف و منطقه عمل کنیم، هزینه‌اش به طور میانگین 10 برابر می‌شود. یعنی اگر یک عمل قلب باز در کشور ما
40 میلیون یا 100 میلیون انجام شود که آن را هم بیمه تقبل می‌کند، در کشورهای منطقه 10 برابر و حدود یک میلیارد و 200 میلیون تومان است. ما نمی‌خواهیم به این وضعیت برسیم. باید در این رشته‌ها بررسی انجام شده و تمهیداتی انجام شود که از البته وزارت بهداشت هم دارد تمهیداتی می‌اندیشد و ما هم باید هشدارها را بدهیم که مسئولان حساس شده و به فکر چاره باشند.» در خصوص مهاجرت پزشکان ایرانی به خارج از کشور کارشناسان مختلفی اعلام خطر کرده‌اند و بارها دراین‌خصوص هشدار داده شده است؛ اما مهاجرت پزشکان خارجی به ایران خطر دیگری است که برخی نسبت به آن هشدار داده‌اند. درهرصورت ما به سراغ کارشناسان رفته‌ایم و درباره تبعات این موضوع با آن‌هاگفت‌وگوکرده‌ایم.
>ضعف سیاستگذاری و حکمرانی سلامت
احمد کلاته ساداتی عضو هیئت علمی دانشکده علوم اجتماعی در این خصوص به آفتاب یزد گفت:« استفاده از واژه تبعات در خصوص مهاجرت پزشکان خارجی به کشور مقداری دارای بار منفی است. در حالی که به نظر می‌رسد مهاجرت نخبگان در دنیای امروز و در عصر جهانی شدن یک امر طبیعی است، هر چند در کشور ما از جهات بسیاری آسیب به نظر می‌رسد. لذا پیشنهاد می‌شود در این خصوص از واژه تبعات استفاده نشود، هر چند همان طور که گفته شد این موضوع برای کشور جنبه ی آسیبی دارد. تصور من این است که از چند زاویه این موضوع قابل بحث است؛ یک اینکه وقتی ما در دو دهه اخیر در بسیاری از شاخص‌های سلامت و به خصوص به لحاظ علمی در منطقه و در برخی از حوزه‌های علمی در جهان سرآمد بودیم. موضوع کمبود پزشک و ورود اتباع خارجی این سوال به وجود می‌آید که نقاط ضعف حکمرانی سلامت ما چه بوده که نتوانسته نخبگان پزشکی خودش را حفظ کند؟ پس حکمرانی سلامت در ابعاد مختلف بخصوص رویه‌ها و فرآیند ها، مشکل و چه بسا بحران داشته که با چنین معضلی مواجه شده ایم. نداشتن داوطلب بعضی از رشته‌های تخصصی و فوق تخصصی و خروج پزشکان از کشور از مصادیق این مسئله هستند. لذا یک موضوع معرفت شناسی در عرصه
عمومی در این زمینه به وجود می‌آید که به ضعف سیاستگذاری و حکمرانی سلامت مربوط است. ازسوی دیگر اساسا با نگاه اقتصاد و گردشگری سلامت، یک چنین رخدادی می‌تواند درآمدهای ارزی کشور را کاهش دهد و چه بسا باعث خروج ارز از کشور
بینجامد.
>مفهوم صلاحیت فرهنگی
وی ادامه داد:« اما نکته ی مهم به نظر بنده از منظر انسان شناسی و جامعه شناسی مفهوم صلاحیت فرهنگی مطرح می‌شود. این مفهوم به این مورد اشاره دارد که تا چه اندازه ارائه دهندگان خدمت در نظام سلامت با مفاهیم فرهنگی در حوزه سلامت در یک زیست بوم اجتماعی و فرهنگی آشنا هستند. در جامعه ایران این زیست بوم به لحاظ قومیت‌های متنوع، فرهنگ، زبان و... بسیار متکثر است که دال بر غنای فرهنگی و اجتماعی جامعه است. لذا، ما با یک وضعیت متکثری مواجه هستیم که بحث صلاحیت فرهنگی در موضوع ارائه خدمات سلامت در آن بسیار جدی است.در مقاله‌ای که در مجله لنست در سال 2014 چاپ شد بحث فرهنگ بسیار مورد توجه قرار گرفته بود و نویسندگان به این موضوع اشاره کرده بودند که یکی از چالش‌های نظام سلامت در انگلستان این است که ارائه دهندگان خدمت و به طور مشخص پزشکان با فرهنگ مهاجرین آشنایی ندارند و این باعث شده است که نسبت مرگ و میر در میان مهاجرین در گروه‌های خاص افزایش پیدا کند. این بدان علت است که این گروه از بیماران و خانواده هایشان زمانی که برای دریافت خدمت سلامت مراجعه می‌کنند، نمی‌توانند ارتباط بگیرند و انتقال معنا دهند و همچنین ارائه دهندگان خدمت سلامت هم با این زیست بوم فرهنگی آشنایی ندارند.»
>زیست بوم فرهنگی و اجتماعی متکثر و متنوع جامعه ایرانی
این کارشناس در آخر تصریح کرد:« طبیعی است که در جامعه ما هم ورود اتباع خارجی می‌تواند از منظر صلاحیت فرهنگی به صورت جدی مسئله مند باشد. این موضوع زمانی پررنگ‌تر می‌شود که ما می‌بینیم بحث رابطه بین ارائه دهندگان خدمات سلامت و گیرندگان آن در جامعه ما هنوز رابطه برابر، منصفانه و مبتنی بر فهم و همدلی نیستیا حداقل می‌توان گفت که با چالش‌هایی مواجه است. زمانی که ما هنوز در این سطح با چالش مواجه هستیم طبیعی است که بحث صلاحیت فرهنگی زمانی که یک طبیب خارجی بخواهد به ارائه خدمت در کشور بپردازد بسیار مسئله مند‌تر است چرا که این اطبا آشنایی با زیست بوم فرهنگی و اجتماعی متکثر و متنوع جامعه ایرانی ندارند و نمی‌توانند شناخت جامعی از رفتار سلامت، مفاهیم و بیانات بیماران داشته باشند که این مورد بر رفتار بیماری و رفتار سلامتی بیماران تاثیرات جدی دارد.»
>تصور اشتباه از شرایط موجود
بابک قرائی مقدم پزشک و کارشناس در این باره به آفتاب یزد گفت:
« متاسفانه تکرار روش‌های اشتباه چند دهه گذشته می‌تواند بسیار مشکل زا باشد و نمی‌توان با اجبار پزشکان ایرانی را در کشور نگه داشت. اما در مورد اظهار نظر رئیس سازمان نظام پزشکی در خصوص خطر ورود پزشکان خارجی به ایران باید به چند نکته اشاره کنیم. به نظر می‌رسد برخی از مسئولین تصور اشتباهی از شرایط کشور دارند. ایشان شرایط کنونی کشور را با شرایط دهه 50 و 60 مقایسه می‌کنند که کشور از لحاظ اقتصادی وضعیت مناسبی داشت و حقوق افراد کفاف زندگی شان را می‌داد. در آن زمان شرایط به گونه‌ای بود که مردم کشورهای دیگر مانند هند، پاکستان و... به ایران می‌آمدند و حاضر بودند با تخصص‌های مختلف در کشور کار کنند. از سوی دیگر موضوع تایید صلاحیت پزشکان از نظر علمی وجود دارد که باید مسئولین ساز و کار آن را تشریح کنند. تایید مدرک ایرانی‌ای که خارج از کشور درس خوانده است در کشور ما بسیار سخت صورت می‌گیرد و لذا باید مشخص شود مدرک پزشکان خارجی چگونه تایید صلاحیت می‌شود. زیرا به نظر می‌رسد قطعا از کشورهایی که سطح پزشکی پایین‌تری از کشور ما دارند پزشک وارد ایران می‌شود. از سوی دیگر بسیاری از پزشکان ایرانی با وضعیت پرداخت کنونی حقوق‌ها قادر به تامین زندگی خود نیستند چگونه پزشکان خارجی حاضر می‌شود در ایران کار کند؟ آیا مسئولین توانایی پرداخت حقوق دلاری را دارند؟ اگر این توانایی را داشتند و می‌توانستند به پزشکان به صورت دلاری حقوق بدهند که پزشکان ایرانی مهاجرت نمی‌کردند.»
>بی تدبیری کامل در سیاستگذاری بهداشتی و درمانی کشور
وی در ادامه گفت:« این مسائل نشانه بی‌تدبیری کامل در سیاستگذاری بهداشتی و درمانی کشور است. مسئولین فکر می‌کنند الان دهه 50 است که پزشکان خارجی حاضر شوند در کشور ما کار کنند؟ در آن زمان وضعیت اقتصادی کشور به گونه‌ای بود که نیروهای متخصص به کشور برای کار می‌آمدند. اگر مسئولین توانایی پرداخت حقوق مناسب را دارند به پزشکان ایرانی حقوق بدهند. اگر مسئولین توانایی پرداخت حقوق مناسب را ندارند پس بهتری است دچار چنین تصورات باطلی نشوند. به نظر من از بورکینافاسو هم نمی‌توان پزشک وارد ایران کرد و پزشکان خارجی حاضر نیستند در ایران کار کنند. متاسفانه سیاست گذاران این حوزه درگیر چنین تصورات باطلی شده‌اند و اگر توانایی دارند از کشورهای خارجی پزشک جذب کنند. وضعیت کنونی به گونه‌ای است که پزشک ایرانی حاضر می‌شود سال‌ها در کشورهای دیگر کار کند و در مناطق دورافتاده این کشور‌ها طبابت داشته باشد اما مهاجرت کند.»
منبع: روزنامه آفتاب یزد
خبرنگار: - یگانه شوق الشعراء
انتهای پیام/