آنها که امروز در نعمت عالمانه سلامت حضور پیدا کردهاند نمیدانند یا نمیخواهند بدانند که تنها 15 درصد از مردم میتوانستند خدمات سلامت مردم تقاضای خود را دریافت کنند و 40 درصد مردم به نیازهای اصلی حوزه سلامت دسترسی داشتند و بقیه یا به هیچ امکانی دسترسی نداشتند و یا در قبال هر نیازی مشتی دارو را از پزشکی که حتی قدرت برقراری ارتباط کلامی با آنها را نداشت سلامت دریافت میکردند.
متن نامه انجمن علمی آموزشی پزشکی ایران به شرح زیر است:
بسمالله الرحمن الرحیم
اطلاعیه و تذکر نامه انجمن علمی آموزشی پزشکی ایران
الَّذِينَ يُبَلِّغُونَ رِسَالَاتِ اللَّهِ وَيَخْشَوْنَهُ وَلَا يَخْشَوْنَ أَحَدًا إِلَّا اللَّهَ وَكَفَى بِاللَّهِ حَسِيبًا (احزاب ۳9)
در روزهای اخیر همانند دورههای گذشته که دولت جدیدی شکل میگیرد زمزمههایی شنیده میشود که مؤلفههای خدمت و مردم را نشانه گرفته است آنها با دیدگاهی کوتاه و غیر علمی و بدون سابقه شناخت از پیش زمینههای علم آموزش علی العالم و آموزش پزشکی علی الخاص سخنانی بر زبان جاری میکنند که نه تنها علم بلکه عمل و خدمت به مردم را متزلزل میکند. دوران شیرین و با افتخار بعد از پیروزی انقلاب مقدس اسلامی ایران ثمره اندیشههای پاک و خدمتگزار و دلهای بری از هر گونه ناپاکی و دنیا پرستی و تعارض منافع شکلگیری فرهنگ «ادغام» به بار نشست و با فراز و نشیبهای فراوان از سال 1358 لغایت 1364 زیر سایه پیش قراولان انقلابی جمهوری اسلامی ایران وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی متولد شد.
برای حکومت سه وظیفه و یک رسالت تعریف میشود: امنیت، سلامت، آموزش و پاسداری از محیط زیست. الحق جمهوری اسلامی ایران در این راستا به دو وظیفه اصلی و بلکه سه وظیفه اصلی خود عمل کرده است. بسیاری از گویندگان چنین بیانات بیپایهایی، یا سن لازم برای یادآوری آن دوران خفت بار را ندارند و یا تجربه حضور در آن میدانها را.
آنها که امروز در نعمت عالمانه سلامت حضور پیدا کردهاند نمیدانند یا نمیخواهند بدانند که تنها 15 درصد از مردم میتوانستند خدمات سلامت مردم تقاضای خود را دریافت کنند و 40 درصد مردم به نیازهای اصلی حوزه سلامت دسترسی داشتند و بقیه یا به هیچ امکانی دسترسی نداشتند و یا در قبال هر نیازی مشتی دارو را از پزشکی که حتی قدرت برقراری ارتباط کلامی با آنها را نداشت سلامت دریافت میکردند.
آنها حتی فرآیند نیل به این جایگاه رفیع حوزه سلامت را نمیشناسند و نمیدانند چگونه ممکن است در تمامی مراکز استانها و بسیاری از شهرهای بزرگ دانشگاههای علوم پزشکی شکل گرفته باشد که موجب حضور عالمترین فرزندان این مملکت در کنار مردم سراسر کشور به عنوان اعضای هیأت علمی قرار گیرند و پاسخگوی نیازهای مردم باشند آنها نمیبینند و نمیشنوند که در دانشگاههای استانها هر روز افتخار جدیدی آفریده میشود در دانشگاهی جشن یک هزارمین پیوند عضو گرفته میشود و در دانشگاه دیگری نوزاد چند ساعتهایی با دهها ناهنجاری سالم به روی والدینش لبخند میزند و متخصصی شب را تا صبح بر بالین مادری جوان مینشیند تا لطف الهی را کامل کند.
هیهأت از این همه ندیدنها و نشنیدنها آنها حتی نمیبینند که دانشگاههای بزرگشان به دلیل عدم حضور در جامعه خبر ندارند آب و نان مملکت چه مشکلی دارد و حتی از پل و جاده و غیره بیخبر هستند.
آنها حتی نتوانستند دانشگاههای ملی این کشور را که افتخار ایران اسلامی در جهان بودند را سرپا نگه دارند و آنها حتی از اعتراضات اساتید و دانشجویان دانشگاههای شریف تهران و امیرکبیر و غیره بیخبر هستند تا مسئولیت افت بینالمللی آنها را به عهده نگیرند.
اما چند نکته متفاوت: وقتی از آموزش صحبت میکنیم میتواند انتقال دانش برای ارتقای آگاهی باشد و یا میتواند برای تولید ثروت باشد و یا برای مردم باشد تا هم خدمت بگیرند، هم ثروت بیافرینند و هم آگاهی و علم ذخیره کنند.
مردم محوری در آموزش و پژوهش در علم، یک انتخاب عالمانه است که در حوزه سلامت تجلی بیشتری دارد.
آنها که دستی در ساختارهای علمی آموزش دارند با عنوانهایی چون:
- آموزش جامع نگر Community Based Education (CBE)
- آموزش مبتنی بر جامعه Community Oriented Education (COE)
- آموزش پزشکی جامعه نگر Community Oriented Medical Education (COME)
- آموزش جامع نگر Comprehensive Community Education (CCE)
آشنا هستند و بیگانگان با مردم و علم مردمی از آنها بیخبرند.
پیادهسازی فلسفه «ادغام» در جمهوری اسلامی ایران با تأسیس وزارت بهداشت درمان و آموش پزشکی افتخاری بود که بسیاری را خوش نیامد، اما به ناچار مورد تأکید سازمانهای بینالمللی قرار گرفت و به عنوان الگوی موفق به جهانیان معرفی شد.
امروز در کشورهای غربی این الگو پیاده شده است. بدون ذکر نام کشورها، هیچ واحد خدماتی در حوزه سلامت وجود ندارد که پاسخگوی نیازهای مردم با فلسفه ادغام نباشد. بیش از سی سال است که در دنیای غرب هم این ادغام به شکلهای مختلفی صورت گرفته است و امروز دانشگاهها با پسوند «ارائه خدمات» معرفی میشوند. (University of … and Health Services)
تا افتخار ایران به عنوان پیش قراول این تحول علمی در جهان باقی بماند. متأسفانه آنهایی که نه حرمت قانون را پاس میدارند، نه درک از معناداری از سیاستهای کلی ابلاغی مقام معظم رهبری دارند، نه علم واقعی آموزش و پژوهش را تجربه کردهاند و نه خدمت به مردم را علمی میشناسانند، امروز وقت مردم و نظام مقدس را با این بیانات میگیرند که شاید بزرگترین سود برای آنها فراموش کردن نقصانهای آموزش عالی منتسب به آنها باشد.
دفاع از «ادغام» و توصیه به فراگیر کردن آن به معنی دفاع از مجریان این فلسفه متعالی نیست، زیرا سبک انگاری و عدم اجرای مؤلفههای روشن ادغام توسط بعضی از این مسئولین است که امروز سازهای ناکوک را کوک کرده است و وقت مردم را گرفته است.
انجمن علمی آموزشی پزشکی ایران به عنوان نخستین انجمن علمی در جمهوری اسلامی ایران حسب وظیفه علمی و قانونی خود، «ادغام» را یک حرکت متعالی دانسته و با تمام وجود از آنها دفاع میکند و از مخالفین آن صمیمانه میخواهد به جمع خادمان به ملت برگردند و از فرافکنیهای نامعقول خودداری کنند.
انجمن علمی آموزشی پزشکی ایران
24 آبان 1400