پس از تشکیل کارگروه های مختلف در ذیل کمیسیون های تخصصی نظام پزشکی تهران بزرگ کارگروه‌های مشورتی توانبخشی و تغذیه و نیز مامایی با معرفی اعضای خود اهداف کارگروه های خود را هم معرفی کردند:
تعیین اهداف کارگروه مشورتی توانبخشی و تغذیه
محمدرضا اسدی نائب رئیس نظام پزشکی تهران بزرگ و رئیس کارگروه توانبخشی و تغذیه ضمن معرفی آقایان دکتر حمید حقانی حقیقی، علیرضا شمس الدینی، عماد ملازاده، وحید راشدی، فرهاد ترابی نژاد و آقایان جواد ملایی و حسین کریمی علویجه به عنوان اعضای این کارگروه برنامه ها و اهداف این کارگروه را هم به شرح زیر تعیین کرد:
هدف از ایجاد کارگروه ها، تشریک مساعی در اخذ نظرات تمامی متخصصان نظام سلامت در جهت کاهش مشکلات، رفع موانع موجود و بهبود شرایط فعلی حرف مختلف درون دایره نظام سلامت است.
از این رو با توجه به تنوع رشته های مهم و اثربخش مجموعه گروه کارشناسان پروانه دار نظام پزشکی که از ۶ رشته توانبخشی (گفتاردرمانی، کاردرمانی، ارتوپدی فنی، فیزیوتراپی، شنوایی شناسی و بینایی سنجی) و تغذیه تشکیل شده، کارگروهی مشورتی متشکل از ۷ کمیته تخصصی رشته های ذکر شده با اهداف مشترک ذیل و تاکید بر احصاء و بررسی تخصصی مشکلات هر حرفه تشکیل گردید و از صاحب نظران جهت عضویت در آن جهت همفکری و مشارکت در این مسیر دعوت به عمل می آید.
اهداف این کارگروه موارد زیر تعیین شده است و در صورت نیاز در گذر زمان اهداف و فعالیت های دیگری هم برای کارگروه تعریف خواهد شد:
۱. احصاء مشکلات و چالشهای پیش رو هر رشته تخصصی و پیگیری جدی آن
۲. تبیین برنامه عملیاتی جهت ارتقاء جایگاه حرفه ای این رشته ها در نظام سلامت
۳. بررسی دقیق موضوعات تعرفه، مالیات، عوارض ، بیمه و تدوین طرح پیشنهادی برای هر موضوع
۴. نیاز سنجی آموزشی هر رشته تخصصی و ارائه پیشنهادات آموزشی
۵. ارائه برنامه های آگاه سازی جامعه پیرامون موضوعات تخصصی هر رشته
۶. ایجاد و ارائه سازوکار پیشنهادی حل تعارضات و تداخلات بین رشته ای
۷.تشریک مساعی و ارائه پیشنهاد در خصوص مشکلات شغلی، رفاهی و معیشتی همکاران
۸.تدوین برنامه مدون در خصوص امکان صدور دانش فنی و یا جذب نیازمندان به خدمات هر گروه در کشور
۹. تشکیل جلسات منظم ماهانه و ارائه گزارش های مقطعی
تعیین اهداف کارگروه مامایی
خانم دکتر محمدخانی رئیس کارگروه مامایی نظام پزشکی تهران بزرگ متن زیر را درخصوص اهمیت و اهداف کارگروه مامایی در اختیار ما قرار داد:
بر اساس قانون مربوط به مقررات امور پزشکی و دارویی و مواد خوردنی و آشامیدنی مصوب 29/03/1334 و الحاقات بعد از آن مامایی یکی از حرف اصلی پزشکی است که نقش اصلی را در بهبود شاخص های سلامت خانواده و بخصوص سلامت مادران و نوزادان بعهده دارند.
در حال حاضر پس از پزشکان عمومی، ماماها بیشترین اعضای سازمان نظام پزشکی را تشکیل می دهند و حدود ۷۵۰۰ پروانه دفتر کار مامایی در کشور صادر شده است که اغلب آنها فعال می باشند. علیرغم آنکه مامایی از معدود رشته های گروه پزشکی است که از سال 1307 خدماتش نظام مند شده و دارای شرح وظایف مصوب است و از طرفی برغم پیشرفت های فراگیر این رشته در زمینه گسترش تحصیلات تکمیلی، تولید علم و تربیت دانشجوی مامایی متناسب با نیاز های کشور و اقبال زنان کشور برای دریافت خدمات مامایی، اما متاسفانه شاهدیم که این حرفه با چالش های فراوانی روبرو است. که این مشکلات بطور مستقیم و غیر مستقیم سلامت مادران و نوزادان را نیز تحت تآثیر قرار داده است.
برای مثال زمانی که مادر باردار برای دریافت مراقبت های دوران بارداری به ماما مراجعه میکند، علاوه بر تعرفه ویزیت کمتر، در روند مراقبتش، مداخله و هزینه‌های جانبی مربوط به پاراکلینیک نیز کمتر است و مطالعات مختلف بین المللی و داخلی بر هزینه اثر بخشی خدمات مامایی اذعان دارند؛ اما سازمان های بیمه گزار هنوز هم از عقد قرار داد با ماما ها سرباز می زنند. این در حالیست که در مصوبه سال 1387 شورایعالی بیمه و همچنین مصوبه سال 1396 هیئت وزیران و آخرین مصوبه شورایعالی بیمه در سال 1399 پوشش بیمه ای خدمات مامایی بتصویب رسیده است که امیدواریم هر چه سریع تر اجرایی شود تا بیش از این زنان بیمه شده برای دریافت خدمات مامایی دچار عسر و حرج نشوند. زیرا برای بهره مندی از مزایای بیمه ای خود بخصوص برای خدمات آزمایشگاهی و سونوگرافی که مهمترین ابزار تشخیصی در بارداری و بیماری های زنان است مجبور می شوند به یک متخصص هم مراجعه کنند و این امر نه تنها به ضرر صندوق های بیمه است بلکه سبب هدر رفت هزینه و وقت بیمار نیز می شود.
دانشجویان مامایی نیز در دوران کسب دانش بالینی و مهارت آموزی در حوزه بارداری و زایمان با مشکلات عدیده ای دست و پنجه نرم می کنند و در اغلب مراکز درمانی آموزشی تبعیض آشکاری را شاهدیم. بطوری که؛ گاه بیمارستان های آموزشی از پذیرش دانشجوی مامایی در بخش های زنان و زایمان و حتی کلینیک سرباز می زنند؛ که نه تنها نغز آشکار قوانین آموزشی است، بلکه دانشجو با احساس تبعیض و سرخوردگی مواجه می شود، این در حالیست که در همه دانشگاه های پیشرفته دنیا آموزش تیمی، یک اصل مهم در مهارت آموزی بالینی است.
حجم ماماهایی که فارغ‌التحصیل شدند نسبت به میزان جذب آنها همخوانی ندارد و مشکل عمده این عدم تطابق به کمبود منابع و عدم وجود سیاست‌گذاری‌های صحیح برمی گردد. لذا، علیرغم کمبود نیروی انسانی در مراکز زایشگاهی، پتانسیل جذب نیرو به درستی صورت نمی‌گیرد؛ در حالی که اگر بخواهیم با استانداردهای جهانی ارائه خدمات داشته باشیم بسیار بیش از این‌ها به ماما و خدمات مامایی نیازمندیم.
مشکلات فارغ التحصیلان جوان مامایی و بخصوص در زمینه اشتغال نیز سبب شده تا مهاجرت ماماهای کشور به کشورهای حوزه خلیج فارس، انگلستان، آلمان، دانمارک و کانادا و استرالیا سرعت نگران کننده ای بگیرد که ممکن است در آینده ما را با چالش کمبود ماما مواجه کند.
در زایشگاهها به رغم این كه ماماها علاوه بر انجام زایمان طبیعی، طیف متنوعی از خدمات را در بخش های دولتی ارائه می دهند اما با وجود بخشنامه ای مبنی بر اختصاص یافتن ۱۵ الی ۲۰ درصد از تعرفه زایمان به ماما در زمان وزیر وقت دولت هشتم و سپس افزایش به 30 درصد در زمان طرح تحول سلامت تعرفه ای در ازای این خدمات دریافتی ندارند و اجرای بخشنامه ها متوقف مانده است، بعبارتی زایمان را ماما انجام می‌دهد، اما سهمی از تعرفه زایمانی به وی تعلق نمی‌گیرد ولی در صورت مشکل قانونی هم تراز متخصص زنان متمحل پرداخت دیه میشود. خوشبختانه در بخش خصوصی این مشکل وجود ندارد و حدود 5۰ تا ۷۰ درصد تعرفه زایمانی به ماما پرداخت میشود.
شرایط حاکم اپیدمی کرونا ویروس در کشور ایجاب می کرد که از پتانسیل های رشته های مختلف گروه پزشکی برای مهار اپیدمی استفاده شود و در این حوزه جامعه مامایی کاملا سربلند بود بطوریکه 12000 نفر از همکاران ماما که در بخش بهداشت شاغلند در امر پیشگیری از گسترش بیماری، غربالگری و واکسیناسیون خدمات با ارزشی ارایه دادند و علاوه بر اتاق زایمان و بخش های زنان در بخش های ویژه کوید نیز به خدمت مشغولند و نشان دادند که نیروهای ماهر مواقع اضطرار نیز هستند. باید عرض کنم که متاسفانه حدود 18 نفر از همکاران بدلیل ابتلا به کوید19 به درجه شهادت نایل شدند.
در راستای نیل به ارتقاء سطح کیفی ارائه خدمات مامایی که منجر به ارتقاء سلامت مادران و خدمت رسانی شایسته به مددجویان میگردد و همچنین، رفع چالشهای حرفه ای و تثبیت جايگاه شغلي ماماها و پيگيري وضعيت دانشجويان و فارغ التحصيلان اين رشته و با راهنمایی های جناب آقای دکتر موید علویان بر آن شدیم تا از ظرفیت قانونی سازمان نظام پزشکی استفاده شود و در ذیل کمیسیون های تخصصی تشکیل کارگروه مامایی با دعوت از اساتید و صاحب نظران جامعه مامایی و بهداشت باروری در دستور کار قرارگرفت تا با تأمین نقطه نظرات کارشناسی در صدد رفع مشکلات ذیل برآییم.
از جمله مهم ترین اهداف کارگروه:
1- ارتقاء جایگاه اجتماعی ماما از جمله ارتقاء رفاه اجتماعی، کاهش خشونت، درک جامعه از حرفه مامایی، شمولیت سختی کار، رضایت شغلی (رفع مشکل تعرفه زایمانی در بخش دولتی سبب افزایش انگیزه ماما می شود)، کاهش نرخ بیکاری (راه اندازی مراكز زایمانی که ضمن اشتغال زایی، محیط خوشایندی را برای مادران باردار فراهم میکند)، ایجاد استقلال حرفه ای و امنیت شغلی
2- مدیریت کلان حرفه مامایی از جمله استاندارد سازی استخدام پرسنل مامایی، بهسازی حقوق و مزایای مامایی، حمایت سازمانی از دانش آموختگان جدید، رفع مشکلات بخش خصوصی شامل بیمارستان و دفاتر کار (رفع کلیه مشکلات در دسترسی به نسخ الکترونیک در همه مقاطع مامایی و رفع مسائل مالیاتی)، استقرار طرح پزشک خانواد و نظام ارجاع (تاکید وزارت بهداشت بر نظام ارجاع و رویکرد تخصص‌گرایی حاکم بر جامعه که با نظام ارجاع متناسب نیست)، کاهش سزارین( به رسمیت شناختن طرح مامای همراه در بیمارستانهای دولتی که در کاهش اضطراب و درد مادر موثر است و منجر به افزايش زايمان طبيعي و خوشایندسازی آن و ترغیب به فرزندآوری میشود)، سازو کارهای کاهش چالش های بین حرفه ای(در کشورهای توسعه یافته، ماما جایگاه کاملاً مشخص دارد و تفاوت بین یک ماما و متخصص زنان به درستی برای تمام افراد مشخص است. در حالی که در کشور ما هنوز این جایگا به درستی در بین زنان شناخته نشده است)، رفع موانع با سازمان‌های بیمه‌گذار
3- ارتقاء اخلاق مامایی از جمله کاهش خطاهای حرفه ای ، ساز و کارهای بهبود اخلاق حرفه ای مامایی و فرهنگ سازی اخلاق حرفه ای
4- ارتقاء آموزشی بالینی مامایی از جمله استاندارد سازی آموزش بالینی و صلاحیت دانشجویان مامایی
5- سلامت ماماها از جمله ارتقاء سلامت جسمی، روانی و معنوی ماماها و کاهش فرسودگی شغلی (همکاری برنامه ریزی و سیاستگذاری امور مامایی در سطوح مختلف تصمیم گیری در کشور)
امیدواریم با تشکیل جلسات موثر و مستمر و با بهره مندی از نقطه نظرات ارزشمند اعضاء محترم کارگروه مامایی، کلیه مشکلات صنفی همکاران رفع و اعتلای حقوق صنفی انها محقق گردد و در نتیجه شاهد تسهیل دسترسی زنان به خدمات مؤثر سلامت باروری و فرزندآوری و در نهایت حفظ و ارتقاء سطح سلامت آنها باشیم. لذا برای پیشبرد اهداف فوق مساعدت و هماهنگی بین تمام سازمان‌ها، نهادها و وزارتخانه‌ها و حتی مجلس با نظام پزشکی تهران بزرگ احساس میشود.
همچنین افراد زیر در این کارگروه انتخاب شدند:
۱- سرکار خانم دکتر فرح بابایی، رئیس محترم اداره مامایی وزارت بهداشت و درمان
۲- سرکار خانم دکتر ناهید خداکرمی، رئیس محترم انجمن علمی مامایی ایران
۳- سرکار خانم ماریا صادقی، رئیس محترم جمعیت مامایی ایران
۴- سرکار خانم معصومه شاه محمدی، کارشناس محترم نظارت بر درمان وزارت بهداشت و درمان
۵- سرکار خانم دکتر منصوره جمشیدی منش، دانشیار محترم دانشگاه علوم پزشکی ایران
۶- سرکار خانم دکتر سیده طاهره میرمولایی، استادیار محترم دانشگاه علوم پزشکی تهران
۷- سرکار خانم دکتر زهره کشاورز، دانشیار محترم دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
۸- سرکار خانم الهه خالو نظری، رئیس محترم اداره مامایی دانشگاه علوم پزشکی تهران
۹- سرکار خانم جمیله سادات صدرایی، رئیس محترم اداره مامایی دانشگاه علوم پزشکی ایران
۱۰- سرکار خانم فرخنده کتابچی، کارشناس محترم اداره نظارت و اعتباربخشی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
۱۱- سرکار خانم دکتر سمیه موخواه، نماینده محترم ماماها در بخش خصوصی
۱۲- سرکار خانم طوبی نجاتی، رئیس محترم بخش زایمان بیمارستان تأمین اجتماعی شهید دکتر فیاض بخش
۱۳- سرکار خانم معصومه قاسمی، رئیس محترم بخش زایمان بیمارستان بقیه ا.. الاعظم