ابلاغ آئین نامه جدید تاسیس داروخانه ها موجب شکل گیری اعتراضات و مجادلات متعددی در جامعه داروسازی کشور شده است. از سویی بسیاری از اعضا و مدیران انجمن داروسازان مخالف ابلاغ این آئین نامه هستند و از سوی دیگر به نظر می رسد بسیاری از داروسازان جوان و تازه فارغ التحصیل شده ها این آئین نامه را مناسب ارزیابی می کنند. روز گذشته در مجمع عمومی انجمن داروسازان که با حضور رئیس سازمان غذا و دارو برگزار شد این موضوع بحث اصلی بود. گزارش این جلسه را بخوانید:
محمد باقر ضیاء رئیس انجمن داروسازان در این نشست با اشاره به مشکلات به وجود آمده برای داروسازان در ماههای اخیر اظهار کرد: با توجه به اینکه منافع بسیاری از افراد به خطر افتاده به همین دلیل دشمنان زیادی پیدا کردهایم. ما هنوز اجازه ندادهایم که دارو و مکملها در فضای مجازی به شکل افسارگسیختهای به فروش برسند. انکار نمیکنم که فروش دارو و مکمل در فضای مجازی به صورت جسته گریختهای وجود دارد که این کار از نظر ما یک کار غیر قانونی است. افراد بسیاری هستند که این سالها از کنار واردات و توزیع مکملهای غذایی سودهای کلانی کسب کردهاند اما هنوز راضی نشدهاند و میخواهند مکملها از اختیار داروخانهها خارج شده و خود اختیار آن را داشته باشند. تا امروز مراقبت کردیم که این اتفاق رخ ندهد اما سرمایهداران برای این کار هزینه میکنند و فعالیتهای زیادی انجام دادهاند.
وی با بیان اینکه باید از دستآوردهای داروسازان محافظت کرد، اظهار کرد: آیین نامه جدید اساس درستی ندارد و شک نکنید 5 سال دیگر از ابلاغ آن پشیمان میشویم. بارها گفتهایم پشت درهای بسته برای سرنوشت داروسازها تصمیم نگیرید.
ضیاء با بیان اینکه آییننامه جدید تأسیس داروخانه مطمئنا کار کارشناسی نداشته و ابلاغ آن یک بدعت خطرناک است، گفت: اگر امروز برخیها مزد لشکرکشیهای خودشان را با تدوین آیین نامه جدیدی دریافت میکنند که به کام سرمایه دارها است، برای ماهم مقدور بود که قویتر از آنها لشکرکشی کنیم اما به این کارها معتقد نیستیم. بارها به وزیر بهداشت گفتهایم پراتیکها بسیاری از داروخانههای تهران را محاصره کردهاند. از سیستمی که ما را به این روز انداخته گلهمند هستیم. سرمایهداران سیری ناپذیری که دنبال سود بیشتر هستند، با این آییننامه پر و بال میگیرند. امروز شرکتهای دارویی هم در حال گرفتن نفس داروخانهها هستند، متاسفانه اغلب آییننامههای انضباطی بر سر داروخانهها هوار شده است.
وی با تأکید بر اینکه باید آییننامه جدید تأسیس داروخانهها، لغو شود، اظهار کرد: حتی داروسازان جوان هم از این آییننامه آسیب خواهند دید و چند سال بعد متوجه خواهند شد که بزرگترین کلاه بر سر داروسازها به ویژه داروسازان جوان رفته است.
محمد رضا شانهساز، معاون وزیر بهداشت و رئیس سازمان غذا ودارو در این نشست با اشاره به آخرین نشست خود با نمایندگان داروسازان اظهار کرد: روال همیشگی در تدوین آییننامه تأسیس داروخانهها پیگیری شد، در آخرین جلسه معاونتهای غذا و دارو با انجمنهای داروسازان ایران و تهران به یک جمعبندی رسیدیم و همین جمعبندی را با اندکی تغییرات کوچک به وزارت بهداشت ارسال کردیم. پس از ابلاغ آییننامه جدید یکی از اعتراضاتی که به ما شد این بود که چرا آییننامهای که در جلسه مذکور تدوین شده بود ابلاغ نشد و دچار تغییر ساختاری شده بود، همانطور که گفتم این آییننامه با تغییرات اندکی به وزارت بهداشت ارسال شد، اما طبق روال هر وزارتخانهای، آییننامه را به معاونت حقوقی این وزارت خانه ارجاع دادند. آنها نمایندگان سازمان غذا و دارو را دعوت و ما از مبانی آییننامه دفاع کردیم. تیم حقوقی وزارتخانه آییننامه را پاسخگوی ایرادات دیوان عدالت اداری، مراجع قضایی، شورای رقابت، هیئت مقررات زدایی و نمایندگان مجلس ندانست و این استدلال را مطرح کردند که این آییننامه چه بسا موجب تصمیات تند و ساختار شکنی در داروسازی شود، سازمان غذا دارو طی 5 جلسه از آییننامه دفاع کرد اما به نتیجه نرسید و نهایتا با استدلالهای ظریف حقوقی آییننامه تغییر پیدا کرد.
رئیس سازمان غذا و دارو ادامه داد: این آییننامه یک مبنای فکری و ايدئولوژيک دارد که هدف اولیه آن خدمت رسانی به مردم و به ویژه بیماران است. ما به عنوان یک دستگاه حاکمیتی وظیفه داریم خدمت رسانی به مردم را به عنوان اولین هدف در نظر بگیریم و در آییننامه این نوشته شود. دومین مورد حفظ حیثیت و شأن داروساز به عنوان متخصص در علوم پزشکی است که باید مورد توجه قرار بگیرد. سومین اصل هم استفاده از پتانسیلها است؛ دانشجویی که وارد دانشگاه میشود از یک سد محکم میگذرد و برای او از سوی دولت هزینه میشود و باید استعدادهای اینها به عرصه ظهور برسد و از پتانسیلهای آنها استفاده شود.
وی با اشاره اعتراضات داروسازان به آیین نامه جدید اظهار کرد: شکایتهای مختلفی علیه سازمان غذا و دارو برای تغییر آییننامه قبلی در دیوان عدالت اداری ثبت میشد، بای بگویم خاکریزهای دفاعی داروسازها یکی پس از دیگری از جانب افرادی که انتظارش را نداشتیم فرو میریزد.
معاون وزیر بهداشت با بیان اینکه بسیاری از افراد در حال ورود به چهارچوبهای داروسازی هستند، یادآور شد: افراد غیر متخصص در حال ورود به صنف داروسازی هستند، این یعنی توهین و شکستن حریمها که به دلیل این دخالتها آزرده خاطر هستیم. باوجود این دخالتها متأسفانه برخی از توانمندیهای خود را از یاد بردهایم، یک عده داروساز بر علیه ما طومار پر کردند که چرا به مردم دروغ میگویید و ادعا میکنید که واکسن میسازیم؟
رئیس سازمان غذا و دارو با بیان اینکه امروز برخی میخواهند جایگاه داروسازها را فتح کنند، گفت: در آییننامه جدید سعی شده از حقوق داروسازان، حمایت شود. تا کی میخواهیم داروسازهای فارغ التحصیل از دانشگاه را پشت سد تأسیس داروخانه نگه داریم و چرا باید ٩٠ درصد موقعیت شغلی داروسازها در داروخانهها باشد؟
وی در ادامه با اشاره به اعتراض درمانگران مواد مخدر گفت: بسیاری میخواهند جایگاههای مرتبط با داروسازی را از داروسازان بگیرند، یک روز داروهای مخدر و روز دیگر داروهای آنکولوژی. وقت آن است که داروسازان به خود آیند و سخن و راه خود را برای رسیدن به نتیجه تغییر دهند. اگر میخواهیم توزیع اقلام انکولوژی و ترک اعتیاد به داروخانه بیاید و از محل خدمات، اقتصاد داروخانه بچرخد، باید بستر فیزیکی و محیطی را برای داروخانه آماده کنیم لذا بستر شراکت را برای داروسازها جهت تأسیس داروخانه فراهم کردیم.
وی تأکید کرد: این آیین نامه زائیده فکرهایی طولانی مدت است و البته نمیگویم بی نقص است. اما چند سال بعد متوجه میشوید که چه آییننامه بکری تدوین شده است.
جمشید سلام زاده، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، در ادامه با بیان اینکه همه ذینفعان در تدوین آیین حضور نداشتند، گفت: استدلالها در خصوص فاصلهها و حدنصاب جمعیتی و امتیازها اقناع کننده نیست، میطلبد که پاسخی شفاف به ابهامات داده شود چرا که شفافیت در این قضیه بهترین پاسخ است. بحث فقط بر سر بهتر بودن آییننامه قبلی نیست، چرا که آنهم ایرادات خود را داشت. این آییننامه هم ایراداتی دارد و ممکن است ما را در دفاع در مقابل مراجع قضایی و نظارتی خلع سلاح کند.
جمشید زاده یادآور شد: سه پرسش اصلی وجود دارد، از جمله اینکه چرا در این برهه زمانی این آییننامه ابلاغ شده؟ چرا اصرار بر اجرای آن است و چرا از انجمنهای داروسازان نظر خواهی نشد؟ اگر ما به اجرای آییننامه جدید اصرار کنیم ممکن است کار به جایی برسد که با شکایت یکی از داروسازان با توجه به نقاط ضعف حقوقی و قابل تامل، آییننامه زیر سوال برود و ممکن است دیوان در این مواقع کل آییننامه را زیر سوال ببرد و آسیب این اتفاق هم برای سازمان غذا و دارو هم برای صنف داروسازی بیشتر خواهد بود. پیشنهاد ما این است که با در نظر گرفتن تمامی این موارد، اعلام کنید که با توجه به سوالات مکرر معاونتهای غذا و دارو در رابطه با آییننامه جدید، تا ابلاغ اصلاحات ضوابط اجرایی آییننامه جدید، ضوابط آییننامه قبلی قابل اجراست و پس از اصلاح آییننامه جدید، ببینیم در دولت آینده چه اتفاقی رقم خواهد خورد.
حمید خیری عضو هیت مدیره انجمن داروسازان ایران نیز با بیان اینکه باید مراقب باشیم که از چاله بیرون نیاییم و به چاه بیفتیم، گفت: این بی انصافیهای بزرگی که در چند سال اخیر مشاهده میکنيم که در حق داروسازان روا میشود، باید ریشهیابی شود. اینها اتفاقات عادی و معمولی نیستند. ریشه یابی این مسائل میتواند ما را به نقطه آغازین مشکلات رهنمون کند.
مدیرروابط عمومی انجمن داروسازان ایران اظهار کرد: موضوع راهاندازی داروخانههای زنجیرهای، انگیزه اصلی بسیاری از تحرکاتی است که در حوزه داروسازی مشاهده میکنیم و این غیرقابل انکار است. من از همه مسئولین درخواست میکنم که خودشان را جای داروسازان قرار دهند و از منظر منافع ملی به موضوعاتی که در این چندسال گریبان داروسازان کشور را گرفته، نگاه کنند. آییننامه جدید تاسیس داروخانهها بیشک، فساد آفرین است و منجر به از دست رفتن بسیاری از دستاوردهای نظام دارویی کشور میشود. این آییننامه، نظام سرمایه سالاری را بر فضای داروخانه حاکم میکند و این موضوع با ذات فعالیتهای سلامت محور معارض است. مشکلات داروسازان، درهم تنیده شده و همچون یک کلاف سردرگم شده است ، درخواست ما این است که یکبار برای همیشه به این موضوع به صورت ریشه ای نگاه شود و برای مشکلات گرهگشایی کنیم