کارشناسان معتقدند، کاردرمانی علم استفاده از فعالیت‌های هدفمند در افراد مبتلا به بیماری‌ها یا ضایعات جسمی، اختلال در عملکردهای روانی، اجتماعی، ناتوانی‌های رشدی، اختلالات یادگیری و سالمندان؛ به منظور پیشگیری از ناتوانی، حفظ حداکثر استقلال و کسب سلامتی است.
آنان می‌گویند خدمات کاردرمانی با هدف ارتقای سلامت، و بهزیستی و برای کسانی که دچار بیماری شده اند یا در خطر، ضایعه، اختلال، عارضه، نقص، ناتوانی، محدودیت فعالیت، یا محدودیت در مشارکت هستند، ارائه می‌شود.
دکتر وحید قبادی دانا ـ معاون وزیر و رئیس سازمان بهزیستی کشوردر این مورد می‌گوید: امروزه کاردرمانی با تکیه بر حفظ حرمت انسانی و توجه به اصل توانایی‌های موجود افراد پس از بروز اختلال و معلولیت با استفاده از روش‌های نوین و دانش کاربردی و تسهیل عملکردهای روانی ـ عاطفی فرد دارای معلولیت و خانواده در ارتقاء و تثبیت نظام سلامت و رشد کیفی زندگی فرد و جامعه تأثیر بسزایی داشته، موجبات بازگشت مجدد و یکپارچه شدن فرد و خانواده مبتلا به ضایعه را با جامعه فراهم میآورد.
وی با بیان این مطلب که بی‌تردید به روزرسانی دانش تخصصی و تجارب کاربردی کاردرمانگران از عناصر کلیدی اثربخشی و بهبود کمی و کیفی خدمات کاردرمانی خواهد بود می‌افزاید: در شرایط بحران ناشی از شیوع کرونا ویروس، ایجاد و شکل‌گیری شیوه‌های به روز ارائه خدمات سلامت و توانبخشی از قبیل توانبخشی و پزشکی از راه دور با هدف تسهیل دسترسی افراد دارای معلولیت و سالمندان به این خدمات در مسیر تحقق عدالت اجتماعی بیش از پیش ضروری است.
ارتقاء کیفیت زندگی
دکتر مهدی علیزاده ـ رئیس انجمن کار درمانی ایران و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران به گزارشگر روزنامه اطلاعات می‌گوید: در بیماری‌ها و اختلالات معمولاً پزشک برای زنده ماندن فرد تصمیم می‌گیرد اما ادامه روند زندگی سالم به عهده کار درمانگران است. آنان با انجام دادن مداخلات درمانی خود احساس خوب زیستن را در فرد ایجاد می‌کنند و استقلال او را در طول زندگی افزایش می‌دهند. کار درمانی منجر به این می‌شود که در طی سال‌های باقیمانده فرد احساس سلامت داشته باشد.
وی در خاتمه می‌گوید: امیدواریم رشته کار درمانی در نظام سلامت کشورمان جایگاه واقعی خودش را پیدا کند و مورد توجه سیاست گذاران بهداشت و درمان قرار گیرد چرا که این امر فقط دفاع از یک حرفه نیست بلکه یک مطالبه اجتماعی و یکی از مضامین عدالت در سلامت است. چرا که مردم باید تمامی ابعاد سلامت خود را بدست آورند.
تصویر سازی مهارت‌ها
دکتر محمد رضا اسدی ـ نایب رئیس انجمن کار درمانی ایران هم به گزارشگر روزنامه اطلاعات می‌گوید: شعار امسال کاردرمانی در مورد «بکار بردن تصویر سازی مهارت‌ها برای زندگی بهتر» اختصاص یافته است این در حالی است که کار درمانگران با مشکلات زیادی روبرو هستند.
وی می‌افزاید: وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی متولی امر آموزش دانشجویان این رشته است و تاکنون بالغ‌بر ۴ هزار و ۲۰۰نفر فارغ التحصیل شده اند. از سال ۶۳ تاکنون رشته کار درمانی در ۱۳ دپارتمان در دانشگاه‌های مختلف علوم پزشکی تدریس می‌شود. تعداد دانش آموخته‌های این رشته نشان دهنده ارتقا نگاه جامعه نسبت به این حرفه و نقش مؤثر در توانبخشی افراد دارای معلولیت است. مراجعینی که تأثیر این رشته را در سطح عملکردی خودشان در همه جنبه‌های روحی، ذهنی و جسمی شاهد هستند اثر بخشی این رشته را کاملاً درک کرده‌اند.
وی خاطر نشان می‌کند: وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی علیرغم اینکه متولی این امراست متأسفانه همت لازم برای گسترش برنامه و ایجاد بخش‌های کار درمانی بخصوص در بیمارستان‌های دولتی را به کار نمی‌بندد و این مسأله باعث مشکلات زیادی برای همکاران ما می‌شود.
بسیاری از خانواده‌ها برای توانبخشی عزیزانشان متحمل هزینه‌های زیادی در بخش خصوصی می‌شوند. این در حالی است که وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی در ردیف‌های استخدامی خودش کار درمانگران را هم جذب نمی‌کند به طوری که همکاران ما به صورت خیلی محدود توانسته‌اند جذب شوند.
وی می‌افزاید: بسیاری از این مسائل، مشکلات زیادی را در آینده‌ای شغلی همکارانمان بوجود میآورد و رغبتی برای جوانانی است که می‌خواهند ارائه خدمت کنند و آموزش‌های خدمات توانبخشی ببینند را از بین می‌برند.
عدم پوشش بیمه خدمات کار درمانی
دکتر عماد ملازاده ـ دبیر انجمن علمی کاردرمانی ایران در مورد عدم پوشش بیمه خدمات کاردرمانی به گزارشگر روزنامه اطلاعات می‌گوید: مشکل کلیدی در کاردرمانی عدم پوشش بیمه‌ای خدمات است که باعث می‌شود جامعه هدف و گیرندگان خدمات با مشکلات زیادی مواجه شوند. زیرا که زمان درمان طولانی است و باعث می‌شود که فشار مالی زیادی به خانواده‌ها تحمیل شود به عنوان مثال هزینه کار درمانی یک کودک مبتلا به اوتیسم یا فلج مغزی در ماه حداقل ۵ر۲ تا ۳ میلیون تومان است و این در حالی است که هر کسی نمی‌تواند از پس این هزینه‌ها بر بیاید. اگر به موقع مداخلات فشرده زودهنگام کار درمانی روی کودکان مبتلا به فلج مغزی یا اوتیسم انجام شود خیلی از این کودکان می‌توانند به استقلال نسبی برسند و مستقل شوند.
وی با بیان این مطلب که اگر این مداخلات به طور منظم و فشرده انجام نشود باعث می‌شود که بیماران کاملاً وابسته به خانواده و دیگران شوند می‌افزاید: خانواده این بیماران ممکن است نتوانند به کودکشان کمک کنند. ازاینرو آنان را به مرکز نگهداری می‌سپارند مراکز نگهداری هم تحت نظر سازمان بهزیستی کشوراست.
دکتر ملازاده با اشاره به این مطلب که در کشور ما مردم معمولاً بدنبال مقصر می‌گردند و والدین بیماری فرزندشان را گردن همدیگر می‌اندازند می‌گوید: گاهی اوقات بیماری کودکان ممکن است باعث جدایی والدین از یکدیگر شود و بنیان خانواده از هم پاشیده شود. کودک بیمار با یکی از والدین تنها می‌ماند که ممکن است بخاطر هزینه‌ها یا ازدواج،کودک را به مرکز نگهداری بسپارند و این مسائل می‌تواند سرنوشت یک کودک را کاملاً تغییردهد.
وی می‌افزاید: در حال حاضر جامعه ایران رو به سمت سالمندی می‌رود از اینرو پوشش بیمه‌ای اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. زیرا که روند سالمندی با بیماری‌های زیادی مانند سکته مغزی، پارکینسون، آلزایمر و سایر بیماری‌ها همراه است که یکی ازدرمان‌های اصلی کار درمانی است. حتی سالمندانی که هیچ بیماری زمینه‌ای ندارند ممکن است بخاطر کم تحرکی، نبود روابط اجتماعی و محدودیت‌ها در نهایت به کار درمانی نیاز پیدا کنند. به عنوان مثال در این روزها که کرونا شایع شده است افراد سالمند در خانه قرنطینه هستند دچار مشکلات زیادی شده‌اند به طوری که روزانه شاهد تماس‌های زیادی از سوی خانواده‌هایی هستیم که دارای افراد سالمندهستند. سالمندان دچار مشکلاتی در انجام کار‌های‌های روزمره‌شان مانند: مشکل در هماهنگی حرکتی، ترس از افتادن و داشتن ضعف بوده‌اند طوری که قادر به انجام دادن کارهای شخصیشان نبوده‌اند و نیازمند کار درمانی در منزل بوده‌اند.
دبیر انجمن علمی کاردرمانی ایران یاد آوری می‌کند: واقعیت این است که بیمه یک مطالبه اجتماعی است نه یک مطالبه صنفی و شغلی؛ و این در حالی است که بخاطر بالا بودن هزینه‌ها بسیاری از همکاران درمانگر از حق‌الزحمه خود چشم پوشی کرده و بخشی از تعرفه شان را دریافت نمی‌کنند.
وی با بیان این مطلب که در کار درمانی اصل مهم این است که درمان به طور کامل انجام شود تا فرد مستقل شود تأکید می‌کند : عدم پوشش بیمه خدمات درمانی باعث می‌شود که باب سوء استفاده برای مداخلات افراد غیر متخصص باز شود به طوری که بعضی از فارغ‌التحصیلان روانشناسی و تربیت‌بدنی خودشان را به عنوان کار درمان معرفی می‌کنند و با گرفتن هزینه کمترسعی می‌کنند بیماران را درمان کنند. که متأسفانه نه تنها آنان را درمان نمی‌کنند بلکه مشکلات زیادی را هم برایشان بوجود می‌آورند.
برای پیشگیری ازاین مسأله مردم می‌توانند در سایت نظام پزشکی در قسمت جستجوی پزشک نام کاردرمانگر خود را جستجو کنند و از صحت و سقم آن مطلع شوند. دخالت این افراد غیرمتخصص باعث می‌شود که کودک سال‌ها مسیر درمانی اشتباهی را طی کرده باشد و زمان طلایی درمانش را از دست داده باشد.
دکتر مالک امینی ـ استاد یار دانشگاه علوم پزشکی ایران به گزارشگر روزنامه اطلاعات می‌گوید: مداخلات به هنگام به معنی شروع زود هنگام کار درمانی برای افرادی است که نیاز به این درمان دارند.
وی با اشاره به این مطلب که خوشبختانه در حال حاضرآگاهی پزشکان و والدین بیشتر شده است و سن مراجعه پایین آمده است می‌افزاید: مراجعه برای کار درمانی نوزادان به طور میانگین ۷ تا ۸ ماهگی است که در سال‌های اخیر پایین آمده است. در ۱۰ سال اخیر سن مراجعه بالای یکسال بود در حال که امروزه پایین آمده است.
این متخصص کاردرمانی تأکید می‌کند: توانبخشی ایده‌آل در دوره نوزادی یعنی از زمانی که علایم تهدید‌کننده حیات برطرف شده و سلامتی نوزاد به ثبات برسد آغاز می‌شود.ممکن است نوزادی یک روز بعد از تولدش نیاز به ویزیت کار درمانی داشته باشد که معمولاً پزشک نوزادان او را ارجاع به متخصص کار درمانی می‌دهد.
البته بعضی از نوزادان ممکن است در زمان تولد بد حال باشند و نیاز به دستگاه اکسیژن داشته باشند که دیرتر کاردرمانی می‌شوند. ولی در ۲ ماه اول همه نوزادان باید ویزیت کاردرمانی
شوند. وی تأکید می‌کند: مطالعات انجام شده حاکی از این است هر چه زودتر کار درمانی و توانبخشی نوزادان شروع شود. در آینده مسائل حسی حرکتی و مسائل شناختی آنان کمتر می‌شود و کودک از نظر مشارکت اجتماعی و وضعیت بازی شرایط بهتری پیدا می‌کند.
این استادیار دانشگاه علوم پزشکی ایران خاطر نشان می‌کند: توصیه من به خانواده‌هایی که نوزادانشان به صورت نارس با وزن کم متولد می‌شوند این است که حتماً از پزشکشان بخواهند متخصص کاردرمانی هم نوزادشان را ویزیت کند تا کاردرمانگران با کارگروهی بهترین درمان را برای نوزاد انجام دهند.