منبع: ساینس
ترجمه: محمدرضا رضایی – دانشجوی میکروبیولوژی

کاترین جانسن کنار رودخانه هادسون  با شوهرش در حال تماشای غروب آفتاب بود که رئیس فایزر، آلبرت بورلا با او تماس گرفت. یانسن، رئیس تحقیق و توسعه واكسن در فایزر، آن روز مطلع شده بود كه آزمایش عظیم كنترل شده با دارونمای واكسنCOVID-19 این شركت، دارای اثربخشی بسیار مثبت بوده، البته در آن زمان مشخص نبود كه قدرت آن چقدر است. بورلا به جانسن گفت تجزیه و تحلیل موقت نشان داده که این واکسن، که از یک فناوریRNA بالقوه انقلابی استفاده می‌کند، بیش از 90٪ در جلوگیری از موارد علامت دار کووید 19 موثر است. با شنیدن این حرف یانسن و شوهرش از خوشحالی شروع به جیغ زدن کردند.
بقیه مردم جهان روز بعد به این جشن پیوستند، زمانی که فایزر و شریک آلمانی آن بیونتک در بیانیه مطبوعاتی نتایج دلگرم کننده واکسن خود را اعلام کردند. اما پیترهوتز، محقق واکسن در کالج پزشکی بیلور  می گوید با وجود خبرهای خوب، فعلا خیلی خوشحالی نکنید. وی تأکید می کند که اکثریت قریب به اتفاق مردم تا چندین ماه دیگر به این واکسن دسترسی نخواهند داشت.
جسی گودمن، پژوهشگر ارشد سابق FDA، از دانشگاه جورج تاون می افزاید: «بسیاری از سوالات هنوز بی پاسخ مانده است، ما هیچ چیزی در مورد دوام ایمنی ناشی از واکسن نمی‌دانیم، اینکه آیا می تواند از COVID-19 شدید جلوگیری کند یا نه و اینکه حتی اگر به طور گسترده در یک جمعیت استفاده شود، سرعت انتقال را کاهش می دهد یا نه. مشخص نیست واکسن در افراد مسن که بیشتر دچار مشکل هستند، چقدر خوب عمل می کند. تولید و تحویل آن برای صدها میلیون- یا میلیاردها نفر -همچنان به عنوان یک چالش بزرگ باقی است.»
بیونتک، شرکتی کوچک که روی واکسن هایmRNA برای درمان سرطان کار می کند، واکسن COVID-19 را طراحی و سپس با فایزر همکاری کرد. اوگور شاهین، مدیرعامل ترک تبار شرکت، می گوید آنها بیش از 20 بخش مختلف از mRNA را برای کدگذاری قسمتهایی از پروتیین اسپایک(پروتئین سطحی ویروس کرونا برای اتصال به سلولهای انسانی) آزمایش کردند. آنها به دنبال mRNAهایی بودند که با احتمال بالا توسط سلولهای دندریتیک گرفته شده و بیان شوند، تا بتوانند سلولهای دفاعی را اگاه کنند تا واکنش آنتی بادی و سلولهایT را در برابر ویروس آغاز کنند. شاهین می گوید: «ما تلاش زیادی صرف فهمیدن آنچه برای انتقال واکسن به سلولهای دندریتیک نیاز داریم، کردیم. این تمایز اصلی ماست» 
آزمایش کارآمدی بعدی، که بیش از 44000 نفر افراد عادی در آن ثبت نام شده اند، به دلیل افزایش سرسام آور موارد COVID-19 در ایالات متحده ، که اکثریت قریب به اتفاق 154 سایت مطالعه را در خود جای داده، به سرعت نتیجه داد. در صورت وجود 62 شرکت کننده با علائم COVID-19 و آزمایش مثبت SARS-CoV-2، این طرح به یک پنل مستقل برای کور کردن داده‌ها نیاز پیدا می کرد. یانسن می گوید در 3 نوامبر به 62 مورد رسیدند و آن ها با دقت پرونده‌ها را آماده کردند تا داده‌ها را برای ارزیابی آماده کنند، در زمان بررسی کارآزمایی 94 نفر با COVID-19 در کارآزمایی وجود داشت.
این شرکت اعلام نکرده چه تعداد از این موارد در گروه واکسن و چه تعداد در گروه دارونما بوده است. تاکنون، این آزمایش هیچ عوارض جانبی عمده ای نداشته است. فایزرپیش بینی می كند كه کارآزمایی تا زمان ارزیابی FDA به نقطه پایانی برنامه ریزی شده خود یعنی حداقل 164 مورد COVID-19 رسیده باشد.
فایزر برایEUA(مجوز استفاده ااضطراری)اقدام کرده و FDA قول داده كه جلسه علنی هیئت مشاوره واكسن خود را برگزار كند. كدی مایسنر، متخصص اطفال دانشكده پزشكی تافتس كه در این كمیته حضور دارد، می گوید: «همه ما با شک و تردید در جلسه حاضر می شویم، زیرا شرکت ها طبیعی است که بخواهند واکسن های خود را بفروشند»
اگر واکسن توسط FDA و تنظیم کننده های سایر کشورها مجوز اضطراری بگیرد، یا حتی به طور رسمی تأیید شود، یک معضل اخلاقی مطرح می شود. اینکه آیا می توان آن را به شرکت کنندگان در آزمایش که دارونما دریافت کرده اند، هم ارائه داد؟ درضمن در صورت تائید 90٪ موثر بودن، ممکن است شرکت کنندگان در آزمایشات سایر واکسن‌ها هم ممکن است انصراف دهند.کریستین گرادی، متخصص اخلاق موسسه ملی بهداشت ایالات متحده می گوید:« ممکن است مبارزه با همه گیری به چندین واکسن، با نقاط قوت و ضعف شناخته شده، نیاز داشته باشد. تا زمانی هم که داده های خوبی نداشته باشیم، پاسخ به سئوالات اخلاقی سخت خواهد بود.»
فایزر موافقت کرده تا 100 میلیون دوز واکسن به دولت آمریکا بفروشد. هر فرد به دو دوز واکسن نیاز دارد و فایزر و بیونتک فعلا  فقط 500 هزار دوز تولید كرده اند، اگرچه انتظار دارند كه تا پایان سال 2020 حدود 50 میلیون دوز در اختیار داشته باشند. تا پایان سال 2021، پیش بینی شده که 1.3 میلیارد دوز تولید شود.
حتی در سال آینده هم تعداد واکسن برای اکثر مردم دنیا کم خواهد بود. نیکول لوری، از ائتلاف نوآوری‌های آمادگی برای مقابله با اپیدمی، یک سازمان غیرانتفاعی که هدف آن بهبود عدالت در دسترسی به واکسن ها و داروهای کووید 19 در سطح جهان است می گوید: «اگر پیش بینی دوزهای تامین شده برای سال 2021 را بررسی کنیم، و آنچه را که تاکنون در مورد معاملات دو جانبه در سرتاسر جهان صحبت شده، ببینم، واقعا نگران می شویم.»
اما ست برکلی، رئیس Gavi ، اتحاد واکسن ها، می گوید داده های مثبت واکسن فایزر – بیونتک برای بسیاری از واکسن های دیگر در حال آزمایش که به پروتئین اسپایک SARS-CoV-2 متکی هستند، و بعضی از آنها نیازی به ذخیره سازی فوق سرد نیاز ندارندٰ دلگرم کننده است. 
لارنس کوری، محقق واکسن در مرکز تحقیقات سرطان فرد هاچینسون، که چندین واکسن COVID-19 را آزمایش می کند می گوید:« این که فقط 11 ماه پس از شناسایی ویروس عامل بیماری واکسن آن دارای کارآیی واضح است، یک شاهکار شگفت انگیز است، این یک مکاشفه ناب از علم است.»