به گزارش روابط عمومی سازمان نظام پزشکی به نقل از کارگروه پژوهشی معالونت آموزشی سازمان نظام پزشکی،

🔹بنظر می‌رسد ۳/۴ بهبود یافتگان از کووید-۱۹ چندین ماه پس از علائم اولیه نشانه‌هایی از تخریب و یا التهاب تاخیری در قلب بروز می‌دهند. یک مطالعه کوچک که بر روی ۱۰۰ بیمار کووید۱۹ با سن ۴۵ تا ۵۳ سال در فرانکفورت آلمان انجام شد و در شماره ۲۷ جولای ۲۰۲۰ مجله کاردیولوژی JAMA درج گردید حاکی از ان است که ۱/۳ این بیماران نیاز به بستری در اثر شدت علائم کووید۱۹ داشتند اما در MRI که حدود دو ماه پس از تشخیص انجام شد ۳/۴ کل بیماران علایمی از اختلالات قلبی همانند میوکاردیت داشتند. ضمنا تعداد زیادی از آنها افزایش سطح پروتئین هایی همانند ترپونین را در خون داشتند که نشانه‌ای از تخریب عضلات قلبی (همانند آنچه در MI رخ می‌دهد) بود. البته به دلیل جدید بودن این بیماری ما اطلاعی از تاثیرات بلند مدت‌تر آن نداریم. آنچه می‌دانیم این است که چنین اختلالات قلبی در بیماری‌های ویروسی تنفسی دیگر همانند آنفلوانزا کمیاب‌تر بود و آثار طولانی و دائمی بجای نمی‌گذارد. بهرحال این موضوع نگران کننده است چون تخریب بافت عضلانی قلب می‌تواند نهایتا به heart failure ختم شود.  

🔸البته پیش‌تر از این نیز گزارشاتی از عوارض قلبی و مغزی در بیماران کووید۱۹ ارائه شده بود اما بیشتر در بیمارانی بود که نیاز به بستری پیدا کرده و شدت بیماری‌شان بالاتر بود در حالیکه  ۶۷٪ از ۱۰۰ نفر بیمار این مطالعه علایم خفیف و متوسط داشته و در خانه درمان شدند. هرچند برخی از آنان از بیماری‌های زمینه‌ای مثل فشار خون و دیابت و آسم رنج می‌بردند، اما اکثرا قبل از ابتلا به کووید۱۹ کاملا سالم بودند. این بیماران در طول دو تا سه ماه پس از علائم اولیه کووید۱۹ با معاینه بالینی و همچنین MRI پیگیری شدند که ۱/۳  آنها کماکان علایم مربوط به کووید۱۹ همانند shortness of breath و خستگی و ضعف را نشان داده و تعدادی نیز طپش قلب و chest pain داشتند. 

🔸در این مطالعه اسکن‌های بیماران بهبود یافته از کووید۱۹ با افراد سالم هم سن خود نیز که هرگز مبتلا نشده بودند مقایسه گردید و نتایج حاکی از آن بود که بطور عام ۷۸٪ از بیماران بهبود یافته به نوعی heart abnormalities نشان می‌دادند که شایعترینش التهاب عضلات قلب (۶۰٪ ) یا همان میوکاردیت بود (در حالیکه در انفلوانزا و یا سایر بیماری‌های حاد ویروسی این کمتر از ۱۰٪ است) و در این میان برخی از بیماران نیز پریکاردیت نشان دادند. نکته مهمتر آن بود که شیوع این عوارض ارتباطی با شدت بیماری کووید۱۹ نداشت. از جانبی احتمال داده می‌شود تا preexisting cardiovascular conditions با میزان بیشتری از عوارض قلبی در بیماران کووید۱۹ همراه باشد. 

🔸نویسندگان این مقاله قبلا مطالعه اتوپسیکی بر روی اجساد ۳۹ بزرگسال فوت شده از کووید۱۹ انجام داده بودند که متوجه شدند ۶۱٪ آنها آسیب قلبی بارز داشتند. 

🔺نتیجه می.گیریم که مراقبت قلبی حتی چندین هفته پس از بهبود علائم کووید۱۹ می‌تواند امری معقول بوده و شاید بهتر باشد تست‌هایی همانند سطح ترپونین و یا حتی آنزیم‌های مرتبط با تخریب عضلانی علاوه بر طول بیماری، پس از آن نیز کماکان بررسی شود.

آیا اکنون نیاز نیست تا با توجه به گزارش‌های رسمی و غیر رسمی مرگ‌های ناگهانی افراد در حال بهبود که مکررا بطور تجربی نیز توسط همکاران درمانگر ذکر می‌شود، باید سریعا به فکر افزودن راهکارهای مراقبت قلبی به پروتکل‌های اجباری کووید-۱۹ باشیم؟ 

✍دکتر حسن رودگری
دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

کارگروه تازه‌های علمی کرونا
سازمان نظام پزشکی کشور

منبع:
PMID: 32730619

📝 t.me/covid19_research_news