یک روانشناس بالینی با اشاره به پاندمی کووید 19 و نگرانی هایی که برای همه افراد جامعه بوجود آورده است؛ گفت : نباید اضطراب و نگرانی های خود را در این زمینه به کودکانمان منتقل نمائیم زیرا در این صورت امنیت و آرامشی را که کودکان از چتر حمایت والدین خود دریافت می کنند ؛دچار آسیب خواهیم کرد .
بنفشه حیرت نگاری روانشناس بالینی در گفت و گو با خبرنگار روابط عمومی سازمان نظام پزشکی در خصوص نحوه آموزش کودکان برای آشنایی با ویروس کرونا و نحوه برخورد با آن در صورت ابتلای هریک از افراد خانواده یا خود کودک بیان کرد: کودکان به ویژه آنان که در گروه سنی زیر 11 _ 12 سال قرار دارند؛ به واسطه عدم رسیدن به مرحله « تفکر انتزاعی» توان دستیابی درک کامل و شفافی از آنچه توسط گیرنده های حواس پنجگانه شان احساس نمی شود ، ندارند . لذا انتقال آموزش در زمینه موضوعاتی که این شرایط را دارند در کودکان بسیار دشوارتر خواهد بود .
وی افزود: برای اینکه بتوانیم آموزش درباره موضوعاتی از قبیل اشاعه ویروس را که غیر قابل مشاهده هستند ؛ به کودکان انتقال دهیم بطوری که برای آنان قابل قبول وتفهیم شود، مناسب تر آن است که آن موضوع ناملموس را را در قالب موضوعات قابل دریافت توسط حواس پنجگانه همراه سازیم . بطور مثال در همین مورد بیماری میتوانیم عروسک یا نماد قابل مشاهده ای را به عنوان « ویروس بیماری کووید 19 » تهیه و سپس عملکرد و نتایج ورود آن را به بدن ، در قالب یک داستان برای کودکان تعریف نمایئم .
وی ادامه داد : والدین با این روش میتوانند در حین بیان داستان چگونگی ورود ویروس به بدن و عوارض ایجاد شده ، راهکارهای بهداشتی مراقبت و پیشگیری از ابتلا و انتقال را نیز آموزش دهند که با این روش؛ مفاهیم انتزاعی غیر قابل درک به موضوعاتی قابل فهم و ملموس تبدیل می شوند .
این روانشناس بالینی تاکید کرد : نباید اضطرابها و نگرانی های خود را از طریق این آموزش ها به کودکانمان منتقل کنیم زیرا در این صورت امنیت و آرامشی را که کودکان از چتر حمایت والدین خود دریافت می کنند ؛ دچار آسیب نموده که به مراتب عوارض وخیم تری به بار خواهد آمد.
وی در بیان مناسب ترین روش برای آموزش به کودک در خصوص ابتلای یکی از اعضای خانواده به بیماری کووید 19 اظهار کرد : در ابتدا حفظ آرامش ؛عدم بروز رفتارهای هیجانی و التهاب برانگیز و مدیریت اضطراب و استرس اولین و مهمترین فاکتور است تا از انتقال این هیجانات به فرزندان جلوگیری به عمل آید .سپس لازم است شرایط به وجود آمده را برای کودک توضیح داد تا متوجه شود برای اینکه فرد بیمار زودتر سلامتی خود را بدست آورد و از ابتلاء دیگران نیز جلوگیری شود ؛ برای مدت « کوتاهی » بهتر است فرد مبتلا در اتاق خودش به یک مسافرت برود و ما نیز کمک کنیم و وسایل و موارد مورد نیاز او را فراهم و برایش ارسال نمائیم . هر روز میتوانیم از پشت در بسته صدای او رابشنویم و با او احوالپرسی کنیم . با حفظ آرامش کمک کنیم که فرد مبتلا هر چه زودتر سلامتی خود را بدست آورد.
حیرت نگاری ادامه داد: نکته بسیار مهم که در این شرایط باید رعایت شود ؛ دادن این امیدواری است که احتمال خوب شدن و بهبودی فرد مبتلا زیاد بوده و همه افراد خانوداه برای تحقق آن تمام تلاش خود را انجام می دهند تا کودک این مهم را درک کند که روند بیماری هر طور که پیش رود و هر اتفاقی که رخ دهد ، تمامی افراد خانواده نهایت تلاش خود را جهت بهبود فرد بیمار به کار بسته اند . این نوع عملکرد میتواند از ایجاد نگرشهای مقصر شناسانه نسبت به دیگر اعضا خانوده در آینده جلوگیری به عمل آورد .
***در صورت ابتلای کودکمان به کرونا چه کنیم؟
این روانشناس بالینی با بیان این که اگر والدین در شکل گیری مفهوم ویروس کرونا موفق عمل کرده باشند ، احیانا اگر ابتلا در کودک به وقوع بپیوندد ، اصول و راههای درمان نیز به طریق مناسب تری در کودک شکل خواهد گرفت ؛ اظهار کرد: یکی از مفاهیم جانبی که در بروز این شرایط میتواند بسیار مفید واقع شود ، تقویت روحیه مبارزه طلبی و مقابله درونی با ویروس ؛ اعتماد و اتکا به توان درونی خود و قدرت و حمایت والدین و تیم پزشکی است ضمن آن که والدین به طور اکید از بروز اضطراب و نگرانی و رفتارهای هیجانی در برابر این واقعه پرهیز نمایند زیرا فرزند دلبندشان برای مبارزه به اندازه دارو به "حفظ قدرت روانی و افزایش ایمنی درونی بدن" نیاز دارد .
وی خاطرنشان کرد : البته باید در نظر داشت که برای ایجاد و نهادینه شدن یک رفتار ، مناسبتر است که آن رفتار با « تقویت مثبت » همراه باشد تا بطور مطلوبتری دائمی شود . لذا با تشویق به اتدازه و متناسب و همچنین ارائه بازخوردهای مثبت در هنگام اجرای موارد آموزشی مرتبط با پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا در کودکان ، آنان را در تثبیت این رفتارها یاری کنیم.
**آموزش نکات بهداشتی پیشگیری از کرونا به کودکان با نمایش فیلم
حیرت نگاری در پاسخ این سوال که چگونه به کودکان بیاموزیم بطور مرتب دست های خود را شسته و یا از ماسک استفاده کنند؛ بیان کرد: بهترین روش برای آموزش نکات بهداشتی پیشگیرانه برای کودکان ؛نمایش فیلمهای آموزشی است که در این زمینه وجود دارد . این فیلمها اگر در قالب انجام روشهای پیشگیرانه از قبیل شستشوی دست یا استفاده از ماسک توسط کودکان هم ردیف آنان از نظر سنی و یا به شکل انیمیشن باشد؛ مسلما کارایی و تاثیرگذاری بسیار بیشتری را به دنبال خواهد داشت .
وی اضافه کرد : نکته مهم و قابل توجه رعایت جدی تمام نکات بهداشتی پیشگیری از ابتلا به کرونا توسط والدین و دیگر اعضا و وابستگان به کودک است ، چرا که آموزشها زمانی بهتر و سریعتر در ذهن و رفتار کودک نهادینه می شود که اجرا و به کار بستن آنها را در محیط اطراف بطور مکرر مشاهده نماید .
**بازی با همسالان در شرایط پاندمی یک تهدید دو وجهی است
این روانشناس بالینی در خصوص نحوه بازی کردن کودکان با یکدیگر در شرایط بحران کرونا اظهار کرد : بازی با همسالان یکی از نیازهای مهم و جدی کودکان است که محرومیت از آن میتواند عواقب و تاثیرات کوتاه و بلندمدت جدی و گوناگونی را بر رفتار و عملکرد و نگرش کودکان به ویژه در« روند اجتماعی شدن » آنان ایفا نماید .
وی با اشاره به این که بازی با همسالان در شرایط پاندمی یک تهدید دو وجهی است ؛ افزود: اگر کودکان را از ارتباط و بازی با همسالانشان محروم نمائیم در روند رشد عاطفی ، ذهنی ، هیجانی و اجتمناعی آنان خلل ایجاد می شود و از طرف دیگر اگر بخواهد به شیوه گذشته با دوستانش بازی کند ، احتمال ابتلا به ویروس افزایش می یابد. لذا چون نمی دانیم تا چه زمانی شرایط کنترل بیماری به طور کامل محقق خواهد شد ؛ نمی توانیم کودکان را بطور کامل از ارتباط با همسالانشان محروم سازیم؛ بنابر این لازم است با بکارگیری شیوه ای کارآمد شرایط بازی کودکان را به گونه ای تغییر دهیم که ارتباط با همسالان تحت شرایط مراقبتی ، محقق شود.
حیرت نگاری گفت: یکی از کارهای مورد علاقه کودکان این است که به دوستانشان چیزی را یاد داده و نقش الگو را برای دیگر همسالان خود بازی کنند؛ لذا برای رعایت موارد مراقبتی می توانیم از این علاقه آنان به نحو مطلوبی استفاده کرده و به کودک یاد دهیم که خوب است آنچه را که آموزش دیده با دوستانش به اشتراک بگذارد و به آنها نیز یاد دهد که چگونه فاصله خود را از دیگران رعایت کنند و یا از ماسک و دستکش هنگام بازی نیز استفاده نمایند .
وی تصریح کرد : باید کودکان متوجه این نکته باشند که با رعایت موازین بهداشتی می توانند همچنان با دوستانشان بازی کنند اما با شرایط جدید و حفظ فاصله و رعایت موازین بهداشتی .
** صبر و تحمل را از بدو تولد به کودکان آموزش دهید
این روانشناس بالینی در پاسخ به این سوال که وقتی با کودکان خود خرید میرویم چطوری صبر و تحمل را یاد آنها دهیم تا وقتی به خانه رسیدیم خوراکی هایشان را ضدعفونی کرده و برای خوردن به آنها دهیم؛ بیان کرد: صبر و شکیبایی یکی از نکات بسیار مهمی است که ایجاد و گسترش آن نیازمند اجرای موارد آموزشی مرتبط از همان ابتدای تولد است . آموزش صبر و تحمل از ایجاد اولین وقفه زمانی بین علامت گرسنگی تا شیر دادن به نوزاد آغاز می شود و کودکان بیشتر آنچه را می بینند ، رفتار می کنند.
وی ادامه داد: در شرایطی که والدین برای رعایت موازین بهداشتی و مراقبتی پیگیری لازم را از خود نشان دهند ؛ مسلم بدانید که به مقدار زیادی کودکان نیز این موارد را رعات می کنند و از نظرصبر و تحمل مشکل خاصی پیش نخواهد آمد ولی اگر احیانا با چنین مشکلی روبر هستند ، بهتر است با گرفتن مشاوره از متخصصین روانشناسی به ویژه روانشناسان کودک ، آموزش و اطلاعات مناسب را جهت ایجاد و گسترش رفتارهای تاب آورانه در کودکان دلبندشان آموزش دیده و به اجرا گذارند و در صورت مواجه شدن با مشکلات احتمالی دراین زمینه ، مشکل را از طریق دریافت راهکار علمی از متخصص روانشناسی ، رفع نمایند .
حیرت نگاری با تاکید براین که والدین چه در مورد خود و چه در مورد فرزندانشان باید مراقب باشند تا اهمیت رعایت نکات بهداشتی پیشگیرانه منجر به ایجاد و گسترش رفتار های وسواس گونه و یا ترس از حضور در جامعه و مشابه آن نشود ؛ خاطرنشان کرد: اگر بدون توجه به این خطر بزرگ صرفا بخواهیم از ابتلا به ویروس کرونا جلوگیری نمائیم و به رعایت تعادل و رفتار مبتنی بر واقعیات بی توجهی نشان دهیم ؛ ممکن است از ابتلا به کرونا جلوگیری کرده باشیم ولی احتمال ابتلا به اختلالاتی از جمله وسواس فکری _ عملی و یا هراس از حضور در اجتماع را در خود و افراد خانواده مان بطور چشمگیری افزایش خواهیم داد .
انتهای پیام