به گزارش روابط عمومی سازمان نظام پزشکی به نقل از کارگروه تازه های پژوهشی معاون آموزشی و پژوهشی سازمان،
از مطالب عمومی که این روزها همه گروه‌های حرفه‌ای جامعه پزشکی در مورد بیماری کرونا جدید می‌دانند بگذریم، چند نکته برای دندانپزشکان از اهمیت بیشتری برخوردار است.
🔹بعنوان رئوس مطلب باید گفت:
۱) ویروس کووید۱۹ در محوطه دهان و بزاق دیده شده
۲) یک ریسک بالا برای انتقال در محوطه دهان وجود دارد
۳) سه pathways مختلف برای حضور ویروس SARS-CoV-2 در بزاق ممکن است:
الف) این ویروس از طریق مجاری فوقانی و تحتانی تنفسی وارد حفره دهان شده و از طریق دراپلت‌ها بین این مجاری و حفره دهان دائما در تبادل است
ب) ویروس از طریق خون و توسط crevicular fluid (ترکیبی از سروم، ذرات بافتی و مدیاتورهای التهابی و آنتی‌بادی‌ها که در بافت‌های پری‌دونتال دیده می‌شود) به دهان می‌رسد
ج) ویروس از طریق غدد بزرگ و کوچک بزاقی و از طریق مجاری مربوط به حفره دهان می‌رسد
۴) دندانپزشکان باید با احتیاط بالاتری نسبت به بسیاری دیگر از گروه‌های پزشکی به کار خود ادامه دهند
🔸مطالعات نشان داده که ویروس در زمان بسیار کوتاهی پس از ابتلای فرد در غدد بزاقی دیده می‌شود و به همین دلیل بزاق یک منشا جدی برای انتقال است. از جانب دیگر وجود SARS-CoV-Specific Secretory Immunoglobulin A در غدد بزاقی می‌تواند راه ساده و سریعی برای شناسایی آنتی‌بادی و تایید تشخیص و یا تعیین میزان ایمنی باشد.
🔸اکنون اثبات شده که رسپتورهای ACE2 به میزان قابل توجهی در مخاطات حفره دهان وجود دارند و بخصوص بر روی بافت اپیتلیال زبان به وفور یافت می‌شوند و این موضوع خود بیانگر قدرت انتقال و آسیب‌پذیری بالا در محوطه دهان می‌باشد. از این اصل باید برای تدوین راهکارهای پیشگیری بهره برد.
🔸از سوی دیگر باید توجه داشت که شیوع بیماری کووید۱۹ اثر عمیقی بر کلینیک‌های دندانپزشکی و وضعیت بهداشت دهان گذاشته است. یک مطالعه چینی نشان داد که پس از پاندمی کووید۱۹ حدود ۳۸٪ از تعداد ویزیت‌های دندانپزشکی کاسته شده که شاید در کشورهای دیگر این رقم بیشتر نیز باشد. کاهش مراجعات بیماران باعث بدتر شدن وضعیت بهداشت دهان و دندان گردیده، بخصوص که پیش از این بیشترین مراجعات اورژانسی به کلینیک‌های دندانپزشکی را ضایعات دنتال پالپال و پری آپیکال تشکیل می‌دادند. در حال حاضر بخاطر پاندمی کووید۱۹، عفونت‌های درمان نشده دهان و دندان افزایش یافته و در حالیکه ۵۱٪ علل مراجعات را پیش از پاندمی این عفونت‌ها تشکیل می‌دادند اکنون به حدود ۷۲٪ رسیده‌اند.
🔸از جانب دیگر به دلیل کاهش فعالیت‌های اجتماعی مردم، صدمات دندانی (Dental injuries ) کمتر شده و از ۱۴/۲٪ به ۱۰/۵٪ رسیده است. از مراجعات غیر اورژانس به کلینیک‌های دندانپزشکی نیز به میزان ۷۰٪ به نسبت پیش از پاندمی کاسته شده.
🔺نتیجه می‌گیریم نه تنها کلینیک‌های دندانپزشکی در اثر پاندمی کووید۱۹ متحمل ضررهای سنگین و بدوا جبران ناپذیر شده‌اند، بلکه وضعیت بهداشت دهان و دندان مردم نیز بدتر شده و حتی شکل و علل مراجعات نیز تغییر نموده است. لذا دولت‌ها و دستگاه‌های مسئول بهداشت و درمان باید تدابیر ویژه‌ای برای جبران بخشی از خسارات دندانپزشکان بیاندیشند، بخصوص که این قشر از خدمتگزاران سلامت ضمن اینکه بشدت در معرض بیماری هستند، به دلیل داشتن سرمایه درگیر در کلینیک‌ها، جزو اقشار آسیب‌پذیرتر جامعه پزشکی می‌باشند.
اکنون باید با تدوین گایدلاین‌های حفاظتی و ایمنی کلینیک‌های دندانپزشکی را به کار برگرداند ولی فرآیندهای خطرساز دندانپزشکی همانند کارهایی که تولید کننده آئروسول هستند را کماکان با احتیاط بالا انجام داده و یا در صورت امکان از آنها پرهیز نمود.
▫️در قسمت دوم به راهکارهای پیشگیری از کووید۱۹ و چگونگی مدیریت بیماران در مراقبت‌های دندانپزشکی می‌پردازیم
✍دکتر حسن رودگری
دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
کارگروه تازه‌های علمی کرونا
سازمان نظام پزشکی کشور
منبع:
PMID: 32380453
📝 @covid19_research_news