دکتر کوروش جعفریان استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران در یادداشتی به تشریح سم آفلاتوکسین موجود در لبنیات از جمله شیر پرداخته است.
به گزارش اداره کل روابط عمومی در این یادداشت آمده است:
اینکه لبنیات حاوی سم افلاتوکسین باشد کاملا طبیعی است و حتی در کشورهای اروپایی که سختگیرانه ترین کدکس ها را دارند باز این سم وجود دارد. برای مثال صربستان در اروپا حتی در برخی از نمونه ها با ایران برابری میکند
در خاورمیانه ایران ترکیه و سوریه تقریبا بالاترین میزان آلودگی در شیر را دارند
اما میزان AFM1 در شیر استریل ایران بالاترین
در شیر خام سوریه بیشترین و در شیر پاستوریزه ترکیه نیز بالاترین است
اما توجه باید کرد میانگین این سم حدود ۵۰ تا ۶۰ نانو گرم در لیتر در تمام شیرهای ۳ تا کشور است.
اگر مقیاس کدکس اروپا باشد خود عدد تقریبا بالاست چون عدد کدکس اروپا ۵۰ است. اگر کدکس ایران باشد حدود ۱۰۰ است که قابل قبول و اگر کدکس آمریکا باشد که ۵۰۰ است تقریبا تمام نمونه ها قابل قبول هستند.
اما بررسی ۵۰ مطالعه در ایران نشان میدهد در طی ۱۰ سال گذشته میزان این سم در شیر رو به کاهش است. اگر چه هنوز با میزانی که در محصولات کشورهای اروپایی است قابل مقایسه نیست و حداقل ۳۰ نا ۴۰ نانو گرم در لیتر بیشتر است.
به نظر بنده با توجه به ارزیابی خطر باید به قضاوت این موضوع نشست. میزان مصرف شیر در جامعه ما پایین است. در مقایسه با کشورهای اروپایی شاید یک چهارم باشد. دوم اینکه خطر جدی این سم با دوز ۳و نیم میلی گرم به ازای وزن مصرف کننده دیده شده که بسیار بعید است به این دوز در بدن فرد برسد. سوم باید هیت مپ ابتلا به سرطان کبد که جدی ترین عارضه بیماریست در گروههای سنی و مناطق جغرافیایی بدست آید تا بتوان یک قضاوت علمی کرد. این میزان از حساسیت نسبت به این موضوع ارزشمند است و شاید در ارتقای کیفیت لبنیات موثر باشد اما به نظر بنده اثر تشویشی و ایجاد ناامیدی از سیستم های نظارتی به هیچ عنوان پذیرفتنی نیست.