رئیس شورای عالی سازمان نظام پزشکی در مصاحبه ای با کانال تلگرامی پزشکان عمومی شیراز به تشریح اهم فعالیت های سازمان نظام پزشکی در رابطه با جامعه پزشکی پرداخته است.
به گزارش اداره کل روابط عمومی سازمان نظام پزشکی متن مصاحبه دکتر مصطفی معین رئیس شورای عالی نظام پزشکی با کانال تلگرام پزشکان عمومی شیراز به شرح ذیل است :
۱- نظام پزشکی در دفاع از حقوق جامعه پزشکی چه جایگاهی دارد؟
🔹سازمان نظام پزشکی نهادی مدنی است که ارکان آن در فرآیندی دموکراتیک توسط جامعه پزشکی کشور انتخاب می شوند. بنابراین جایگاه، منزلت و اقتدار این نهاد غیر دولتی، غیر سیاسی و غیر انتفاعی مستقیما" با میزان مشارکت آحاد جامعه پزشکی در انتخابات و نیز ارتباط مستمر با نهاد صنفی خود پس از انتخابات و نظارت بر عملکرد آن بستگی دارد. اگر چه این نهاد دیرپاترین و بزرگترین تشکیلات صنفی - تخصصی کشور بوده است و از فرهیخته ترین شخصیت های علمی و اجتماعی تشکیل می شود ولی متاسفانه در انتخابات چهار سال یکبار آن برای انتخاب ارکان سازمان از جمله رئیس کل، اعضای شورای عالی و هیات های مدیره شهرستان ها فقط در حدود ۱۰ - ۱۵ درصد آن افراد شرکت می کنند. جالب است و می دانید که این مشارکت در سالهای آخر قبل از انقلاب بالغ بر ۸۰ - ۹۰ درصد بوده و طبیعی است که به همان نسبت نظام پزشکی از اقتدار، کارآئی و تاثیرگذاری به مراتب بالاتری تا این زمان برخوردار بود. بنابراین من علت اصلی حضور کم رنگ کنونی سازمان در عرصه های تصمیم گیری و اختیارات قانونی یک نهاد غیردولتی مانند تعیین تعرفه ها پزشکی، حمایت و دفاع از اعضای خود در زمینه های حقوقی، رفاهی، اجتماعی و در رسانه ها را در بی تفاوتی اعضا و همکاران خودمان ارزیابی می کنم. قابل توجه و بلکه تعجب است که در انتخابات مجلس و یا ریاست جمهوری بیش از ۷۰ درصد مردم ما شرکت می کنند ولی در انتخابات سرنوشت ساز یک نهاد مدنی، حداکثر ۱۵ درصد اعضای تحصیلکرده و موجه آن حضور می یابند، واقعیتی که با هیچ تحلیلی قابل قبول نیست. اگر اختیارات قانونی سازمان نظام پزشکی(مصرح در اساسنامه مصوب مجلس) در زمینه بررسی کارشناسی و پیشنهاد تعرفه ها، تعیین میزان مالیات، نظارت و رسیدگی به عملکرد و یا تخلف اعضای خود و یا سایر وظایف و اختیارات مانند همکاری و ارائه نظرات کارشناسی در زمینه برنامه های آموزشی، پژوهشی پزشکی، رشته ها و ظرفیت های پذیرش دانشجو و از این قبیل گرفته می شود و یا به نظرات سازمان ترتیب اثری داده نمی شود، دلیل آن را باید در نوع رویکرد و عمل خودمان جستجو کنیم! می دانید که در آخرین پیمایش و نظرسنجی در سطح ملی، جامعه پزشکی علیرغم فضا سازی و اهانت های عناصر فعال در صدا و سیما و بی مهری مقامات سیاسی، هنوز از بالاترین اعتبار و مقبولیت در میان مردم برخوردار است. این اقبال و اعتماد را باید پاس داشت و با ارتقای جایگاه سازمان صنفی تخصصی و مدنی خود و با ارائه خدمت صادقانه تر و صمیمانه تر به مردم، آسیب پذیری جامعه پزشکی را نیز در برابر تهاجم ها، تنگناها و مخاطرات محیطی کاهش داد.
من امیدوارم در دوره جدید نظام پزشکی با تداوم همین رویکرد در سازمان و با مشارکت و تلاش هرچه بیشتر همه گروههای پزشکی و پیراپزشکی بتوانیم بیش از پیش از حریم این حرفه مقدس، حقوق مادی و معنوی جامعه پزشکی و حقوق بیماران دفاع نمائیم و بتوانیم پاسخگوی سوگند و تعهدی که در آغاز پذیرش این مسئولیت اخلاقی و معنوی با خدای خود داشته ایم باشیم. تقویت رابطه با بیماران، وقت گذاشتن برای تشخیص و درمان و همدردی با درد و رنج آنان و دفاع از حقوق اجتماعی و حق برخورداری شان از بهترین استانداردهای بهداشت و تغذیه و درمان و پیشگیری از مهم ترین وظایف اخلاقی و حرفه ای ما است. آنوقت در موقعیت های حساس همین بیماران و جامعه هستند که قوی ترین حامیان طبیبان خود خواهند بود و جوسازی ها و فضای پزشک ستیزی را خنثی خواهند کرد.
۲- اشاره کوتاهی به دلیل تشکیل شورای عالی و حضور مسئولان سازمان نظام پزشکی در شیراز بفرمائید.
🔹برگزاری جلسه شورای عالی نظام پزشکی در شیراز از مدت ها قبل بنا به دعوت هیات مدیره محترم نظام پزشکی شیراز در دستور کار شورای عالی بود که بویژه با پیگیری های موثر سرکار خانم دکتر وفائی انشاالله در روز چهارشنبه ۲۹ خرداد ماه جاری انجام می گیرد. همچنین پیش بینی شده است که جلسات بحث و تبادل نظر با اعضای شورای هماهنگی نظام پزشکی و انجمن های علمی استان فارس و نیز استان کهکیلویه و بویر احمد(در روز پنج شنبه) تشکیل گردد. با توجه به سابقه دیرینه و درخشان دانشگاه علوم پزشکی شیراز در همه امور آموزش، پژوهش، اجرای طرح پزشک خانواده و ارائه خدمات بهداشتی درمانی مناسب در استان های فارس و همجوار و نیز ادامه محرومیت های نسبی بهداشتی - درمانی در استان کهکیلویه؛ امیدوارم در این سفر تصمیمات مفیدی در این زمینه ها برای رفع مشکلات اتخاذ شود.
۳- حدود ۷۰ روز از تشکیل کمپین دفاع از حقوق پزشکان شاغل در #اورژانس می‌گذرد. کمپینی که حدود ۵۰۰ نفر از همکاران محترم پزشک عمومی استان #فارس از آن حمایت کرده‌اند و منتظر اقدامات هیات مدیره محترم سازمان #نظام_پزشکی شیراز هستند. از سوی دیگر قرار است اعضای شورای عالی نظام پزشکی روز ۲۹ خرداد ۹۸ در شیراز حضور داشته باشند. با این اوصاف، سوالات زیادی در اذهان همکاران محترم وجود دارد که شایسته است منتخبان محترم و زحمتکش پاسخ این سوالات را نزد این قشر تحصیلکرده به‌وضوح تبیین کنند. سوالاتی از قبیل:
جایگاه سازمان نظام پزشکی در دفاع از حقوق جامعه پزشکی و به‌خصوص پزشکان عمومی به‌عنوان پیشانی این جامعه چیست؟ مثلاً چند مورد که به شکل عملی و موثر (نه با مکاتبه) از حقوق جامعه پزشکی و پزشکان عمومی دفاع کرده‌اند تبیین نمایند.
🔹همانگونه که در پاسخ به سوءال اول توضیح دادم سازمان نظام پزشکی در حد توان محدود خود می تواند منشا اثر باشد ولی قوت بیشتر آن در گرو همفکری، همکاری، مشارکت و انسجام بسیار بیشتر آحاد جامعه پزشکی و نیز ارتباط و هماهنگی بیشتر بین سازمان نظام پزشکی، وزارت بهداشت و کمسیون بهداری مجلس است که اکنون فضای همدلی و اعتماد بیشتری نسبت به گذشته شکل گرفته است. توجه دارید که همکاران پزشک عمومی ما حضور پر رنگی در ارکان سازمان مانند مجمع عمومی، شورای عالی و نیز معاونت ها و بخش های اجرائی دارند که خود به خود مسائل مربوط را در اولویت های برنامه ای قرار می دهد. از جمله تلاش هائی که تا حدودی به نتیجه رسید، درصد افزایش مبلغ تعرفه ها برای پزشکان عمومی در سال ۹۸ است که هرچند ناکافی است ولی به نسبت بیشتر از سایر گروههای پزشکی است .
۴- چه عواملی باعث شده که مصوبه شورای عالی نظام پزشکی در مورد حق‌الزحمه پزشکان اورژانس در طی ۲۸ ماه گذشته عملیاتی نشود؟
🔹استحضار دارید که در برنامه های پنجم و ششم توسعه متاسفانه اختیار پیشنهاد تعیین تعرفه ها در بخش خصوصی از نظام پزشکی گرفته شد و اکنون بناچار سعی شده از طریق مذاکره و جلب همکاری وزارت بهداشت راهکارهائی برای پرداخت و ترمیم حقوق پزشکان عمومی شاغل در بیمارستان ها و مراکز اورژانس به اجرا در آید که پیگیری آن همچنان ادامه دارد. بنظرم در این زمینه هیات های مدیره نظام پزشکی استانها و نیز شاخه های انجمن پزشکان عمومی باید برای رفع مشکل موضوع را با مدیریت دانشگاهها و نیز نمایندگان خود در مجلس شورای اسلامی مطرح و از کمک آنها نیز برای حل مسئله استفاده کنند.
۵_اگر سازمان نظام پزشکی در دفاع از حقوق جامعه پزشکی تا این میزان منفعل است، پس این‌همه تبلیغات در زمان انتخابات و حتی کشمکش و شکایت به دیوان عدالت اداری به دلیل لغو انتخابات الکترونیک و... به چه علتی صورت می‌گیرد؟
🔹تبلیغات برای حضور و مشارکت بیشتر جامعه پزشکی در انتخابات، انتخاب افراد شایسته تر و توانمندتر در ارکان سازمان، کمک به تقویت جایگاه و منزلت و اقتدار بیشتر سازمان نظام پزشکی در نزد مردم و مسئولان اصلی کشور است که با تاسف تاکنون هم نتیجه مطلوب و مورد انتظار حاصل نشده است. از نظر من شکایت به دیوان عدالت اداری امر نادرستی نبوده است. باید رسیدگی می شد که چه مشکل، تقصیر و یا قصوری در کار بود که موجب بروز آن مشکلات فنی و لغو انتخابات شد. اگر آن انتخابات به درستی انجام می گرفت و ادامه می یافت چه بسا سطح مشارکت همکاران در انتخابات نظام پزشکی برای اولین بار پس از انقلاب به رکورد بالاتر از ۳۰ درصد می رسید.
۶_ آیا این‌همه مشکل در جامعه پزشکی نباید موجب شود که این جامعه به فکر تقویت تنها نهاد صنفی خود باشد؟
🔹آری این یک ضرورت واقعی و تعیین کننده هم برای جامعه پزشکی و هم نظام سلامت است. قانون حاکم بر نظام آفرینش آن است که سرنوشت هر جامعه و یا گروه اجتماعی در گرو تغییر رویکرد و چگونگی انتخاب آنها است، جامعه پزشکی و آینده آن هم از این قاعده مستثنی نیست! در جامعه و روزگار جدید نقش تشکل های غیر دولتی و نهادهای مدنی به تدریج بیشتر از دولت ها شده و سرنوشت ساز گردیده است.
۷_ آیا زمان آن نرسیده است که افرادی که اعتقادی به حکمیت و راهبری این سازمان ندارند و در مسیر اجرای مصوبات آن سنگ‌اندازی می‌کنند به جامعه پزشکی معرفی شوند و منزوی گردند؟ و احیاناً اجازه کاندید شدن برای عضویت در هیات مدیره نداشته باشند؟
🔹امروزه شفافیت در مسئولیت ها هم یک اصل مدیریتی و هم یک امر اخلاقی است. درخواست مصرانه جامعه پزشکی به عنوان رای دهندگان و موکلان از منتخبان خود باید شفافیت و پاسخگوئی در مسئولیت های محوله باشد. به این ترتیب افراد فاقد انگیزه و توان کاری و یا آنهائی که بیشتر به منافع شخصی و رانت مسئولیت یا اهداف سیاسی و انتفاعی اهتمام دارند تا مصالح جامعه پزشکی و حقوق و منافع بیماران و سلامت جامعه، شناخته شده و از عرصه مسئولیت ها کنار رفته یا کنار گذاشته می شوند.
۸_اصلی ترین اولویت های شما در سطح سیاستگذاری و برنامه های راهبردی نظام پزشکی چیست؟
🔹۱- ترویج و تعمیق اصول اخلاق حرفه ای پزشکی و توجه به تعدد نقش ها و رسالت های حرفه ای، اخلاقی و اجتماعی کادرهای پزشکی در طب مدرن و جامعه جدید و در واقع بسط گستره اخلاق پزشکی به اخلاق زیستی از مهم ترین سیاست های مورد نظر است. در این رویکرد جدید، پزشک نه فقط به عنوان درمانگر بلکه به عنوان الگوی اخلاقی، معلم و آموزش دهنده، پژوهشگر و دانشمند، مدافع حقوق بیماران و سلامت جامعه و یک مصلح اجتماعی مطرح شده و باید آمادگی چنین جایگاه و رسالتی را پیدا کند. خوشبختانه راهنمای عمومی اخلاق حرفه ای پزشکی پس از بررسی دقیق نهائی و ابلاغ گردید. در این مرحله تشکیل کمسیون کارشناسی مرکزی در سازمان و کمسیون های کارشناسی اخلاق پزشکی در هیات مدیره های استان ها در حال تشکیل است.
همچنین با همکاری وزارت بهداشت و نیز مجمع انجمن های علمی گروه پزشکی در حال برنامه ریزی هستیم که کمیته های تخصصی اخلاق پزشکی را در سطح انجمن های علمی تشکیل داده و کد های اخلاقی اختصاصی هر انجمن را به کمک خودشان تدوین و به اجرا در آوریم .
بازنگری برنامه راهبردی(استراتژیک) نیز با تشکیل کمیته کارشناسی مربوط اخیرا" آغاز شده است که ماموریت، چشم انداز، اهداف و سیاست های سازمان نظام پزشکی تدوین و در چارچوب آن برنامه های هدفمند و زمان بندی شده مرتبط به اجرا در آید.
۲- اطلاع رسانی و تشویق و توجیه همکاران جامعه پزشکی برای ایفای مسئولیت و افزایش سطح مشارکت ایشان در انتخابات، شکل گیری ارکان سازمان، نظارت بر عملکرد مسئولان آن، ارتقای جایگاه اجتماعی سازمان و استقلال آن در تصمیم گیری ها از دیگر برنامه های راهبردی است که امیدواریم به نتیجه مطلوب برسد. در این زمینه طی برنامه ای، گسترش اطلاع رسانی، ارتباط و تبادل نظر بین کمسیون های تخصصی سازمان و هیات های مدیره نظام پزشکی شهرستان ها آغاز شده که با تقویت زیرساخت های فنی مربوط باید تدام یابد و انسجام بیشتری را در مجموعه نظام پزشکی کشور بوجود آید.
۳- کمک به گسترش همکاری های بین رشته ای پزشکی اعم از بالینی و پایه و نیز ارتباط و همکاری میان گروههای تخصصی مختلف در جامعه پزشکی شامل پزشکان، داروسازان، دندانپزشکان، پرستاران و پیراپزشکان برای بهبود کیفیت ارائه خدمات به بیماران و در جهت ارتقای آموزش و پژوهش و سلامت جامعه از جمله سیاست های پر اهمیتی است که باید با همکاری وزارت بهداشت و دانشگاههای علوم پزشکی به اجرا در آورد.
۴- ارتباط مستمر و موثر با مسئولان ذیربط در دولت، مجلس و قوه قضائیه، رسانه ها، انجمن های علمی و تخصصی و دانشگاهها و مراکز پژوهشی برای ایجاد یک تعامل مفید و ثمر بخش هم ضروری است که امیدوارم این امر با تقویت معاونت ها و حوزه های مختلف سازمان نظام پزشکی صورت پذیرد.خوشبختانه اخیرا" با احیای معاونت حقوقی و امور مجلس سازمان که امور اجتماعی را هم زیر پوشش دارد و نیز تقویت روابط عمومی سازمان و انشاالله با فعال تر شدن سایت سازمان و حضور موثر در شبکه های اجتماعی فضای مجازی و نیز در مطبوعات و رسانه های جمعی، این سیاست بتواند محقق شود.
۵- برخورداری سازمان نظام پزشکی از حوزه روابط بین الملل کارآمد برای تبادل اطلاعات و تجارب، هماهنگی بیشتر با فرآیند تاثیرگذار نهادهای مدنی در دنیای امروز و نقش آنها در تامین حق بهداشت و سلامتی جوامع، ارتقای اخلاق پزشکی و زیستی، دفاع از حرمت و قداست طب، منزلت اجتماعی و حقوق طبیبان از دیگر سیاست هائی است که نباید از آن غفلت کرد.