دکتر فرجود شکوهی عضو شورایعالی نظام پزشکی در گفتگو با خبرنگار نظام پزشکی، با اشاره به تعریف سازمان بهداشت جهانی از پوکی استخوان، مبنی بر اینکه این بیماری یک اختلال اسکلتی است که بیشتر در دوران کهنسالی بروز می کند (همان بیماري خاموش قرن)، اظهار داشت: زنان تقریبا 8 برابر بیش از مردان در معرض خطر ابتلا به پوکی استخوان هستند.

وی خاطرنشان کرد: در این بیماری تراکم و قدرت استخوان ھای بدن کاهش یافته و بیمار دچار دردهای کهنه بیشتر در ناحیه کمر و گردن و بدنبال آن  افزایش احتمال شکستگی استخوان ھا می شود.

*افزایش شیوع پوکی استخوان در خانم ها  

عضو کمیته طرح تحول نظام سلامت با بیان اینکه طبق پیش‌بینی سازمان بهداشت جهانی، این بیماری در سراسر دنیا در حال افزایش است، افزود: متاسفانه این بیماری بدون علامت بوده و شیوع آن در خانم ها بیشتر است.

وی با ابراز تاسف از اینکه بیشتر خانم ها به علت درگیر شدن در مسائل و مشکلات زندگی، توجه کمتری به سلامت خود دارند، تصریح کرد: این درحالی است  که پر رنگ ترین و کلیدی ترین نقش در سلامت خانواده بر عهده آنهاست لذا هر گونه ناتوانی و بیماری آنان، بر جنبه هاي مختلف سلامت و رفتار اعضاء خانواده تاثیر منفی مستقیم دارد. شکوهی از علل بروز پوکی استخوان به داروهایی چون کورتن، داروهای ضد صرع، سرطان و غیره اشاره کرد و ابراز داشت:همچنین بیماری هایی نظیر پرکاری تیروئید، دیابت وابسته به انسولین و یا شیوه های غلط زندگی اعم از تغذیه نامناسب، عدم تحرک و استفاده از آفتاب از عوامل متعدد دیگری است که در این زمیه تاثیرگذار است.  

 وی با تاکید بر اینکه پوكي استخوان جزء بیماریهای بدون علامت است و زمانی فرد متوجه آن می شود كه شكستگي اتفاق افتاده باشد، خاطرنشان کرد: معمولا بیشتر شكستگی ها در پوکی استخوان در ناحیه گردن، مچ دست،استخوان ران  و در ستون فقرات ناحیه کمر كه معمولا وزن بدن را تحمل می‌كند، رخ می‌دهد.

به گفته عضو شورایعالی نظام پزشکی پوکی استخوان در زنان از سن 35 سالگی آغاز و با افزایش سن و یائسگی تشدید می شود.

*افزایش قیمت مواد لبنی موجب افزایش پوکی استخوان می شود

وی از راههای تشخیص پوکی استخوان به عکس رادیولوژی، سنجش تراکم استخوان و اسکن استخوان اشاره کرد و اظهار داشت: مصرف شیر و ترکیبات تخمیر شده شیر (مانند ماست، کشک، دوغ، پنیر)، ماهی، ویتامین "د"  و منیزیوم در رژیم غذایی افراد  و قرار گرفتن در نور مستقیم آفتاب خصوصا خانم ها و دختران جوان (که مادران نسل فردای ما هستند) و نرمش روزانه برای پیشگیری از پوکی استخوان موثر است.  

عضو کمیته طرح تحول نظام سلامت با انتقاد از افزایش قیمت مواد لبنی، اذعان داشت: متاسفانه این امر موجب شده بسیاری از خانواده ها بالاجبار مواد لبنی را از سبد غذایی خود حذف یا کاهش داده اند که این امر باعث افزایش آمار پوکی استخوان در کشور شده است.

*خطر پوکی استخوان دردختران جوان(نسل مادران آینده) جدی است

وی بالاترین میزان رشد استخوان را در سنین بین 11 تا 17سالگی عنوان کرد و ابراز داشت: باید در سنین نوجوانی برای جلوگیری از پوكی استخوان دختران نوجوان فكری شود و برنامه های حمایتی تغذیه شیرغنی شده با ویتامین "د" و بسته های تغذیه ایی رایگان با نظر متخصصین مربوطه در مدارس دخترانه اجرا کرد.

شکوهی تصریح کرد: دراین راستا باید ارزیابی های سالیانه توسط فیزیوتراپیست ها جهت بررسی اختلالات ستون فقرات و تمرینات اختصاصی بر طبق پروتکل پیشنهادی انجمن فیزیوتراپی ایران در مدارس دخترانه اجباری شود.

وی در خصوص نسل آینده دختران نوجوان و جوان که زمان بیشتری را با کامپیوتر و موبایل ها سپری می کنند، افزود: متاسفانه نسل آینده به علت کم تحرکی، بیشتر در معرض ابتلا به پوکی استخوان و تغییر شکل اندام ها به ویژه ایجاد قوز پشتی هستد.

*لزوم ایجاد برنامه های آموزشی مجازی برای مقابله با پوکی استخوان

عضو شورایعالی نظام پزشکی ادامه داد: باید این اطلاعات  درقالب (اپ) برنامه های آموزشی موبایلی ساخته شود و از طریق فضاهای مجازی در اختیارشان قرار بگیرد. به طور مثال می توان در برنامه های آموزشی تاثیر مخرب کشیدن سیگار و خصوصا اینروزها  قلیان را در سلامت ظاهری (پیری زودرس پوست – خرابی و سیاه شدن لب و دندان و غیره) و سلامت باطنی (آسیب به قلب، ریه، کلیه و غیره) پوکی استخوان را به تصویر کشید.  

وی اضافه کرد: در این خصوص می توان برنامه هایی درباره تاثیر مستقیم و مخرب مصرف الکل و نوشابه های گاز دار بر پوکی استخوان نیز ساخته شود.

شکوهی با اشاره به اینکه تمرینات درمانی به خصوص فعاليت هاي فيزيكي كه موجب تحمل فشار توسط استخوانها يا باعث افزايش تاثیرنیروی جاذبه بر آنها مي شود، به حفظ توده استخواني كمك مي كنند، خاطرنشان کرد: برخي از فعاليت هاي ورزشي مانند كار با کش های ورزشی و وزنه ها و همچنین پیاده روی معمولی، باعث تقويت استخوان مي شوند.

وی از نرمش کردن بعنوان یک اقدام پیشگیرانه برای جلوگیری از كاھش توده ھاي استخوانی نام برد و تصریح کرد: تمرینات تخصصی مناسب، تحت نظارت متخصصین فیزیوتراپیست به افزايش استحکام استخوان کمک کرده و سلامت بیشتر فرد را تضمین می کند.

 عضو کمیته طرح تحول نظام سلامت در پایان گفت: متخصصین فیزیوتراپی با نظارت و برنامه ریزی دقیق و تمرینات ویژه می توانند بهترین و بیشترین تاثیر را داشته باشند. دراین زمینه انجام صحیح کارهای درمانی با توجه به سن، وزن و عوامل بسیار دیگر برای جلوگیری از آسیب ضروری است.

انتهای پیام/ع