پنجشنبه، 20 اردیبهشت 1403
  
  • 1398/07/09
روزنوشت

دکتر احمد دلبری

رییس انجمن علمی سالمند شناسی و طب سالمندان ایران

سالمندی جمعیت در ایران

بر اساس سرشماری های مرکز آمار ایران، میزان 9.3 درصد جمعیت سالمندان در سال 1395 به 14.5 درصد در سال 1415 و به عدد 22 درصد در سال 1425 خواهد رسید. علی رغم رشد جمعیت سالمندان هنوز بر روی نیازهای آنان به عنوان یکی از گروههای آسیب پذیر جامعه توجه چندانی نشده است. امروزه با افزایش تعداد سالمندان، طولانی شدن عمر و سپري شدن بخش قابل توجهی از زندگی‏ افراد در دوران بازنشستگی و سالمندی، سالمندان به یکی از گروه های هدف مهم در عرصه سیاست‏گذاري بهداشتی، درمانی و اجتماعی تبدیل شده اند.

 رشد جمعیت سالمندان هم برای دولت و هم برای خانواده ها و جامعه چالشی مهم محسوب میشود. این در حالی است که پدیده سالخوردگی جمعیت از چنان اهمیتی برخوردار است که عدم توجه به آن سازمان های متولی امر بهداشت و درمان را در آینده ای نزدیک در مقابل مسائل و مشکلاتی بسیار پیچیده‌تر قرار میدهد. تدوین و اجرای سیاستها و برنامه‏هایی در زمینه دوران سالمندی سالم موجب می‏شود نه تنها افراد عمر طولانی‏تری داشته باشند، بلکه این عمر طولانی با سلامتی و کیفیت زندگی بهتر برای آنان به‏همراه باشد.

اگرچه پدیده سالمندی بعنوان موفقیت قرن بیستم ذکر میشود، ولی از آن بعنوان یکی از چالشهای اصلی قرن بیست و یکم می توان نام برد. در حالیکه بیشتر سعی و تلاش فعالان و محققین حوزه سالمندی در ارتباط با مولفه های مرگ و میر،  بیماری ها، و معلولیتهای دوران سالمندی بوده است، اخیرا اهتمام جدی بر اصلاح و انجام مداخلاتی است که افراد بتوانند دوره سالمندی سالم تری را تجربه کنند و بروز معلولیتهای ناشی از بیماریهای مزمن در این دوره را به تاخیر اندازند.

علاوه بر بحث کلان سالخوردگی جمعیت، سالمندان یک گروه آسیب پذیرندکه با مشکلات متعدد جسمانی و روانی رو به رو هستند و گروهی از آنان پس از سالها خدمت به جامعه بازنشسته شده اند و نیاز است هم اکنون دولت و جامعه از آنان حمایت کرده.

این در حالی است که خدمات ارائه شده به سالمندان با اسناد بالادستی و سند ملی سالمندان فاصله بسیار زیادی داشته و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سازمان نظام پزشکی و بخش خصوصی میتواند نقش به سزایی در ارتقا سلامت جسمی، روانی و اجتماعی سالمندان و پیشگیری از چالش های پیش رو داشته باشد.

در راستای افزایش جمعیت سالمندان کشور، وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی به منظور ارائه مراقبت های بهداشتی و درمانی مطلوب به سالمندان رشته های طب سالمندان، سلامت سالمندی، سالمندشناسی و پرستاری را در مقاطع تخصصی، کارشناسی ارشد و دکترای تخصصی (PhD) از سال 1389 تاسیس نمود. 

ضمن تقدیر و تشکر از اقدام شایسته مدیران فعلی و قبلی وزارت متبوع، متاسفانه پس از تربیت دو دوره نیروی انسانی متخصص در این رشته از سال گذشته تصمیم به حذف رشته طب سالمندان گردید. هرچند بر اساس مطالعات مرکز تحقیقات سالمندی و استانداردهای جهانی میزان نیاز کشور به متخصصین طب سالمندی بیش از 2000 نفر اعلام گردیده است که مداخله و دستور صریح وزیر محترم بهداشت و درمان و نقش مطالبه گری سازمان نظام پزشکی و تمام فعالان حوزه پزشکی و کسانی که دغدغه سلامت جامعه و والدین خود را دارند میتواند گره گشا و ضامن ارتقاء سلامت سالمندان و رسیدن به دوران سالمندی سالم در قالب تاسیس مجدد رشته و ایجاد کلینیک های سالمندی گردد.

اول اکتبر (نهم مهرماه) بعنوان روزجهانی سالمند در سال جاری با شعار "فرصت های برابر، برای تمام سنین" به توصیه سازمان بهداشت جهانی توسط کشورها برگزار می شود تا با اغتنام از این فرصت به بررسی چالشها و دستاوردهای خود در زمینه وضعیت سالمندی در همه ابعاد جسمی، روانی و اجتماعی بپردازند. انجمن علمی سالمند شناسی و طب سالمندان ایران ضمن تبریک فرا رسیدن نهم مهرماه روز جهانی سالمندان، با اتکا به توانمندی های تمام گروه های خدوم و تلاشگر پزشکی کشور آمادگی خود را جهت هرگونه همکاری و اقدام عملی در ارتقاء سلامت 8 میلیون نفر سالمندان عزیز کشورمان اعلام می نماید و توفیق خدمت و موفقیت روزافزون برای همه محققین، فعالان و علاقمندان به سالمندان عزیز را از خداوند منان مسئلت دارد.