پنجشنبه، 9 فروردین 1403
  
  • 1400/05/12
یادداشت

دکتر لیلا رازقیان جهرمی

متخصص اعصاب و روان / رئیس بیمارستان اعصاب و روان استاد محرّری

کادر درمان به رنج خود می بالد، اما تحمل این شرایط تا کی امکانپذیر است؟

بالغ بر یک سال از شروع پاندمی کووید 19 می گذرد و طولانی شدن این پاندمی باعث فشارها و تروماهای مکرر بر کادر درمان شده است که رفته رفته تحمل این شرایط دشوارتر شده است.

در طول این مدت کادر درمان وارد جنگی نابرابر با ویروسی خطرناک شده و فرصت تنفس نداشته است. علاوه بر فشار فیزیکی ناشی از کار دشوار و طاقت فرسا اخبار روزانه مرگ همکاران و مواجهه با مرگ بیماران ، کادر درمان را در معرض استرش شغلی قابل توجهی قرار داده است که باعث ایجاد فرسودگی شغلی (burnout) شده است .به طور کلی کار در بیمارستان به خودی خود پراسترس و موجب فرسودگی است چه برسد به شرایط فعلی که در آن کادر درمان به طور مداوم ناکام می شوند. فرسودگی شغلی به خستگی مفرط عاطفی ،روانی و هیجانی به دنبال درگیری طولانی مدت در محیط کار گفته می شود که در آن فرد قدرت و توان و تمایلش برای انجام کار کاهش می یابد.

در حال حاضر 44 درصد پزشکان از احساس فرسودگی شغلی شاکی هستند و از آن جا که فرسودگی شغلی پاسخی تاخیری به عوامل استرس زای مزمن بوده و باعث کاهش کیفیت کارِ کادر درمان می شود قطعا در آینده کشور را با بحران جدی رو به رو خواهد کرد.

فرسودگی زمانی تشدید می شود که بین انتظاراتی که از فرد می رود با توانایی او هم خوانی وجود نداشته باشد درست مانند شرایط فعلی که جامعه از کادر درمان انتظار کار بی وقفه دارد اما کادر درمان دچار خستگی شده است.

فرسودگی شغلی با سلامت عمومی رابطه معکوس دارد به طوری که هر چه فرسودگی افزایش یابد تعهد سازمانی ناچاراً کاهش می یابد و در درازمدت این موضوع مشکل زا خواهد بود. اگر کادر درمان بر اثر ناکامی های متعدد در زمینه درمان بیماران در معناخواهی فعالیت خود دچار شک و تردید شود شیوع اختلالات نوروتیک در بین آن ها افزایش می یابد. و رفع این مساله بیش از این که راه حلی فردی داشته باشد نیاز به راهکارهای اجتماعی و سیاسی دارد زیرا هیچ فردی نمی تواند بدون داشتن چشم اندازی روشن از آینده شرایط سخت فعلی را تحمل کند و برای حل این معضل باید در سطح کلان چاره اندیشی شود.

بهداشت روانی مستلزم اندازه ای از تنش است و این تنش لازمه زندگی بشر است اما در حال حاضر این تنش بیش از حد توان کادر درمان شده است.

همیشه گفته می شود درد و رنج بهترین جلوه گاه ارزش وجود انسان است و آن چه اهمیت دارد، شیوه نگرش فرد نسبت به رنج است. ما به عنوان کادر درمان باید به رنج خود ببالیم اما این موضوع تا کی امکانپذیر است؟