دوشنبه، 3 دی 1403
  
  • 1399/10/17
روزنوشت

دکتر حمید سهراب پور

فوق تخصص ریه- استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

کاهش ۵ ساله سن امید به زندگی در میان ایرانی‌ها در صورت تداوم آلودگی هوا

 آنچه می دانیم این است که وقتی آلودگی هوا بالا است و ذرات معلق زیادی در هوا وجود دارد ویروس کرونا عمر طولانی تری پیدا می کند چون ویروس با این ذرات جمع می شوند و برای مدت طولانی تری در هوا می مانند و احتمال آلودگی بیشتر است. آلودگی هوا با این شدتی که وجود دارد در کسانی که مشکلات قلبی دارند و حساسیت و بیماری آسم دارند و یا برونشیت مزمن دارند با بیماری دچار التهاب می شوند و تشدید التهاب در ریه به طور طبیعی زمینه را برای بروز عفونت های مختلف آماده می کند. یکی از این عفونت ها اپیدمی کرونا است. لذا در این شرایط برای افرادی که مشکلات زمینه ای تنفسی و قلبی دارند شرایط خطرناک است و اکثر این افراد باید سعی کنند به طور کلی از منزل خارج نشوند و اگر برای کارهای ضروری مجبور به خروج از منزل هستند در ساعاتی بروند تا ترافیک شهری حداقل باشد و حتما از ماسک استفاده کنند و سعی کنند کمتر در جاهای عمومی ظاهر شوند.

آلودگی در تهران و شهرهای بزرگ علت مشخصی دارد. تقریبا هفتاد درصد از این آلودگی ها به سوخت های فسیلی ارتباط دارد و توسط خودروها و موتوئر سیکلت ها و کارخانجات و نیروگاه ها به وجود می آید. متاسفانه در سال هایی که این موارد ساخته شده با آن تکنولوژی قدیمی پوششی برای بهسازی انجام نشده است متاسفانه ما در شهر تهران با این شلوغی و ترافیک و خودرو و سوخت غیر استاندارد و رانندگی غیر استاندارد نمی توانیم انتظار بیشتری داشته باشیم. در تهران همانطور که شاهد هستیم وسایل حمل و نقل عمومی به اندازه کافی نیست. نمی توانیم بگوییم مردم سوار وسایل نقلیه شخصی نشوند بخصوص که در شرایط کرونا قرار داریم و حمل و نقل عمومی بخصوص مترو شرایط و خطرات ویژه خود را دارد. مساله مهم دیگر این است که جهت جریان هوا و جهت باد در شهر تهران از غرب به شرق است و متاسفانه تمام کارخانه جات و نیروگاه ها و پالایشگاه و … معمولا در جنوب شهر تهران و غرب شهر تهران ساخته شده است. آلودگی ایجاد شده توسط این مراکز سطح شهر را می گیرد و تا دامنه کوه البرز پیش می رود و مناطقی را که از قدیم جزو مناطق خوش آب و هوای تهران بوده مثل اقدسیه و لواسان و… را از این آلودگی متاثر می کند. سوخت بسیاری از نیروگاه های ما فسیلی است یا سوخت گاز و گازوئیل است و اخیرا حتی برخی از کارخانجات از مازوت استفاده می کنند و آلودگی ایجاد می شود. مشکل این است که در پالایشگاه های وقتی نفت خام و بنزین استخراج می شود ماحصل آنچه که باقی می ماند مازوت یا نفت کوره است که به گفته آقای کلانتری قبلا این مازوت فروخته می شد و امروز در تحریم کسی این را نمی خرد نه می توان انبار کرد چون بسیار زیاد است و ظاهرا مازاد آن را آتش می زدند یا برخی کارخانجات آن را می برند که آلودگی ایجاد می شود. خلاصه کلاف سردرگمی است که جلوی هر قسمتی را می گیریم مشکلی دیگر به وجود می آید، این گرفتاری است که شهر تهران و کلان شهر های ما گرفتار آن هستند. این آلودگی بر حسب شرایط جوی تا روزها باقی می ماند و اگر هوا تغییر نکند و بارندگی ایجاد نشود شرایط همین است.

عوارض آلودگی هوا مشخص است. کسانی که ناراحتی ریوی دارند حال آن ها بدتر می شود. در سال های قبل هم گفته و نوشته شده و مقالات منتشر شده است میزان مراجعه به اورژانس ها بیشتر می شود و سکته های قلبی بیشتر خواهد شد، مشکلات تنفسی چندین برابر می شود و مرگ میر ناشی از این بیماری ها افزایش پیدا می کند. عمر متوسط انسان ها و ضریب هوشی کم می شود و مشکلات عصبی و روانی و بد خلقی ها و نزاع ها و دعوا ها و کم حوصلگی بیشتر می شود و همه این ها که جزو عوارضی است که شاید به چشم نیاید اما همه بیشتر می شوند.
در کتب طبی در بخش آلودگی هوا این موارد نوشته شده است. امید زندگی برای مردان ایرانی حدودا ۷۵ و ۷۶ سال است و قطعا اگر این آلودگی هوا به این صورت ادامه پیدا کند شاید این امید کم شود و به ۷۰ سال برسد. وقتی آلودگی به این صورت وجود دارد قطعا افراد مسن و بیماران تحت تاثیر قرار می گیرند. و بچه های کوچکی که با این آب و هوا بزرگ می شوند قطعا روی آینده خود اثر بد آن را می بینند. کسی که در این هوا نفس می کشد امید به زندگی ۸۰ ساله ندارد. امید زندگی با عمر متوسط تقریبا یکی است. وقتی در محیط سالمی زندگی می کنید محیط سالم علاوه بر سلامتی جسم شما روان شما را نیز سلامت نگه می دارد ولی امروز همه در استرس هستند و بیکاری و مشکلات اقتصادی و کرونا هم فشار های عصبی را زیاد می کند. به اورژانس تهران مراجعه کنید آمار سکته های قلبی در تهران زیاد شده است. امروز هم مستند شده که عمر کسانی که در اروپا و دیگر کشورها دچار سکته قلبی می شوند با آن هایی که در ایران سکته قلبی دارند ۱۵ سالی فرق می کند. این مسائل وجود دارد و هر چه می گذرد بدتر می شود.