یکشنبه، 2 دی 1403
  
  • 1398/07/17
روزنوشت

دکتر جعفریان

رئیس سابق دانشگاه علوم پزشکی تهران

اگر ادعای این حجم از فرار مالیاتی درست باشد....

دکتر علی جعفریان، استاد گروه جراحی عمومی و رئیس سابق دانشگاه علوم پزشکی تهران پزشکان، کارتخوان و اداره مالیات! غوغای مقاومت پزشکان در برابر نصب کارتخوان به دلیل مقاومت در برابر پرداخت مالیات سوژه جدیدی است که مدتی دستمایه حمله به این قشر از جامعه است؛ تا جایی که سیمای جمهوری اسلامی ایران هم این موضوع را درست فردای روز پزشک، وسیله تخریب پزشکان قرار داد. درباره رابطه پزشکان و مردم گفتنی زیاد است و مشکلاتی از هر دو طرف وجود دارد اما درباره این موضوع خاص به دو نکته اشاره می‌کنم: اول آنکه پزشکان به‌طور کلی در دو بخش دولتی و خصوصی فعالیت دارند. سهم پزشکان بخش دولتی در خدمات بستری حدود ۸۰٪ است و مالیات هر نوع درآمد ایشان قبل از پرداخت کسر می‌شود. در بخش خصوصی هم که ۸۰٪ خدمات سرپایی را ارائه می‌کند، حساب و کتاب به شدت برقرار است و همه پزشکان این بخش هر سال در خرداد ماه در تکاپوی حل و فصل مالیات هستند، آنهم نه مالیات بر درآمد، بلکه مالیات بر عنوان و موقعیت پزشک و محل مطب و... اعداد و ارقامی که در این باب و درباره فرار مالیاتی پزشکان مطرح شد، برای هرکه با اقتصاد درمان آشنایی اجمالی داشته باشد، خنده‌دار است؛ به‌خصوص وقتی پرداخت‌ها در بخش دولتی با ۱۲ ماه تأخیر و در بخش خصوصی و بیمه تکمیلی با ۶ ماه تأخیر صورت می‌گیرد. پزشکان باید مالیات بدهند، این کار را کرده‌اند و در آینده هم خواهند کرد و البته نسبت به بی‌عدالتی اعتراض خواهند کرد، مانند جدولی که به‌جای درآمد، رشته را مبنای ضریب مالیات قرار داده است. دوم: اگر ادعای این حجم از فرار مالیاتی درست باشد، متهم اول اداره مالیات است که چرا وظیفه خود را به درستی انجام نداده. مقایسه جایگاه اداره مالیات با بیمارستان‌های دولتی و حتی خصوصی در ارزیابی میزان اعتماد مردم به سازمانها که در سال ۹۷ انجام شده، بسیار تأمل برانگیز است. همه ما تجربه نحوه محاسبه مالیات را داریم. چند سال قبل، مأمور حقیقت‌یاب اداره مالیات به مطب بنده مراجعه کرد و پس از تأیید تمام مواردی که در اظهارنامه ذکر کرده بودم، گفت: شما امر دیگری با من ندارید؟! عرض کردم خیر، شما حتما طبق قانون عمل خواهید کرد. لبخند زیبایی به من زد و مالیات آن سال من از کل درآمد مطب که هفته‌ای یک روز می‌رفتم، بیشتر شد و پرداخت کردم! سال دیگر مامور محترمی تلفنی به من گفت شما با این وضع (هفته‌ای یک روز مطب، ماهی یک عمل خصوصی) چرا اصلا مطب می‌روید؟ گفتم برای این که مالیات بدهم! این تجربیات چون عینی است، ذکر کردم؛ وگرنه بدون شک افراد زیادی تجربه مشابه دارند، طبعا با رفتارها و البته نتایج متفاوت. اگر اداره مالیات کار خود را درست انجام می‌داد، هیچ پزشک و غیرپزشکی نمی‌توانست با راه‌های غیرمتعارف از پرداخت مالیات طفره برود. شفافیت خیلی خوب است، خصوصا وقتی که همه‌جانبه باشد و نورافکن آن به همه زوایا بتابد. مالیات یکی از مهم‌ترین منابع همه دولت‌هاست و باید به‌صورت کاملا شفاف، عادلانه و منصفانه دریافت شود. هر مسیری که به این هدف منجر شود توسط تمام اقشار مردم ازجمله پزشکان پذیرفته خواهد شد. اگر واقعا این هدف چنانچه توسط مسئولان ذیربط گفته شده مورد نظر باشد، بهتر است به‌جای سوء استفاده از این موضوع و چوب حراج زدن به سرمایه‌های اجتماعی، سه ویژگی شفافیت، عدالت و انصاف را تعقیب کنیم.