روز ولادت حضرت فاطمه زهرا (سلام‌الله‌علیها)، بانوی یگانه‌ای که الگویی بی‌بدیل در اخلاق، ایثار، و مهربانی است، فرصتی ارزشمند برای گرامیداشت مقام زن و مادر در ایران عزیزمان به شمار می‌رود. این روز، یادآور جایگاه والای زنان در جامعه، خانواده، و نظام سلامت است. سازمان نظام پزشکی ایران، این روز فرخنده را به تمامی بانوان به ویژه زنان پزشک، پرستار، و فعال در حوزه سلامت تبریک عرض می‌نماید و مراتب قدردانی خود را از تلاش‌های بی‌وقفه این قشر شریف اعلام می‌کند.

زنان، ستون‌های استوار نظام سلامت

در دهه‌های اخیر، زنان نقش پررنگ و مؤثری در رشد و توسعه نظام سلامت ایفا کرده‌اند. امروز نزدیک به ۶۰ درصد اعضای سازمان نظام پزشکی را زنان تشکیل می‌دهند. این آمار نشان‌دهنده جایگاه چشمگیر زنان در حوزه پزشکی و سلامت است. همچنین، بخش بزرگی از پذیرفته‌شدگان و فارغ‌التحصیلان رشته‌های علوم پزشکی در سال‌های اخیر از میان زنان بوده‌اند که این موضوع بیانگر توانمندی و تلاش این قشر در ارتقای دانش و خدمات بهداشتی است.

زنان پزشک، پرستار، و متخصصان حوزه سلامت، به‌ویژه در مناطق محروم و دورافتاده، خدمات شایسته‌ای ارائه داده‌اند. در بسیاری از این مناطق، حضور زنان پزشک برای ارائه خدمات ویژه به بانوان و کودکان، تأثیر شگرفی بر بهبود وضعیت سلامت جامعه داشته است. این تلاش‌ها که اغلب در شرایط سخت و با امکانات محدود انجام می‌شود، نشان‌دهنده تعهد و مسئولیت‌پذیری این قشر است.

نیازها و چالش‌های زنان در حوزه سلامت

با وجود نقش برجسته زنان در نظام سلامت، این قشر با چالش‌ها و نیازهای خاصی مواجه‌اند که توجه ویژه‌ای را می‌طلبد. از جمله این چالش‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. حفظ تعادل میان مسئولیت‌های شغلی و خانوادگی: زنان فعال در حوزه سلامت، علاوه بر وظایف حرفه‌ای، نقش مهمی در خانواده نیز بر عهده دارند. ایجاد تعادل میان این دو مسئولیت، نیازمند حمایت‌های اجتماعی و سیاست‌گذاری‌های کارآمد است.


2. امنیت شغلی و حمایت‌های قانونی: در برخی موارد، زنان شاغل در مناطق دوردست با مشکلاتی نظیر نبود امنیت شغلی، فقدان حمایت‌های قانونی کافی، و شرایط کاری دشوار مواجه‌اند.


3. ارتقای سلامت روان و جسم: فعالیت مداوم در محیط‌های پرتنش کاری، به‌ویژه در دوران بحران‌هایی نظیر پاندمی کرونا، فشار زیادی بر سلامت روان و جسم زنان وارد کرده است.



راهکارهای تقویت حضور و اثربخشی زنان در نظام سلامت

برای تقویت نقش و اثربخشی زنان در نظام سلامت، لازم است برنامه‌ها و سیاست‌هایی جامع تدوین شود. برخی از این راهکارها عبارتند از:

گماردن زنان در مسئولیت‌های کلیدی: با توجه به توانمندی و تخصص بالای زنان، باید از ظرفیت آن‌ها در مدیریت و برنامه‌ریزی نظام سلامت بهره برد. حضور زنان در پست‌های کلیدی، نه‌تنها موجب ارتقای کیفیت تصمیم‌گیری‌ها می‌شود، بلکه الگویی الهام‌بخش برای سایر زنان جامعه خواهد بود.

بهبود شرایط کاری: فراهم‌سازی محیط‌های کاری ایمن، شفاف، و مناسب برای زنان، نقش مهمی در افزایش بهره‌وری آن‌ها خواهد داشت.

حمایت‌های آموزشی و پژوهشی: ارائه فرصت‌های برابر برای آموزش و پژوهش، زمینه‌ساز رشد حرفه‌ای زنان و افزایش کیفیت خدمات بهداشتی و درمانی است.

حمایت‌های اجتماعی: ایجاد زیرساخت‌هایی نظیر مهدکودک‌های ویژه کارکنان حوزه سلامت، مرخصی‌های انعطاف‌پذیر، و برنامه‌های حمایت از زنان شاغل می‌تواند به تعادل بیشتر میان مسئولیت‌های شغلی و خانوادگی کمک کند.


ضرورت بازنگری در نگاه به زنان حوزه سلامت

تلاش‌های زنان در حوزه سلامت، نه‌تنها خدمتی به بیماران و جامعه، بلکه گامی در جهت تحقق عدالت اجتماعی و توسعه پایدار است. بنابراین، لازم است نگاه جامعه به این قشر از زاویه‌ای عمیق‌تر و با تأکید بر توانمندی‌ها و دستاوردهای آنان بازنگری شود. زنان پزشک و فعالان حوزه سلامت، سرمایه‌های ارزشمندی هستند که با حمایت و توجه مناسب، می‌توانند نقشی مؤثرتر در ارتقای نظام سلامت ایفا کنند.

پیام پایانی

در روز گرامیداشت مقام زن و مادر، سازمان نظام پزشکی ایران، ضمن قدردانی از تمامی زنان شاغل در حوزه سلامت، بر اهمیت تقویت جایگاه آنان در نظام سلامت تأکید می‌کند. این روز، فرصتی است تا با تجلیل از زحمات این قشر پرتلاش، گام‌هایی عملی برای رفع نیازهای آنان و ارتقای جایگاه‌شان برداشته شود.
امید است در پرتو توجهات الهی و الهام از سیره حضرت فاطمه زهرا (س)، شاهد روزهایی باشیم که زنان ایران‌زمین، در تمامی عرصه‌ها، از جمله حوزه سلامت، به قله‌های بالاتری از موفقیت و تأثیرگذاری دست یابند.