داستان «نحوی وکشتیبان» را سرور و مرشد ادبیات عرفانی ما، «مولوی» در مثنوی معنوی به زیبایی چنان آورده است که در جای جای زندگی و رفتارهای روزانه و در تمامی مراحل عمرمان به کار میآید. اگر چه در فرصت محدود ستون «محک» شرح و بسط آن فراهم نیست؛ اما میدانم بسیاری از خوانندگان این ستون، داستان نحوی و کشتیبان را در مثنوی مولانا خواندهاند. قصدم این است که از آن «قصه» وام بگیرم و با کمال تأسف شرایط اسفبار امروز ما در طوفان کرونا را با شما در میان بگذارم. این چند بیت از آغاز قطعه زیبای «نحوی و کشتیبان» را میآورم تا پس از آن درد و دل و گفتگویی باهم داشته باشیم. مولانا میفرماید:
آن یکی نحوی به کشتی در نشست
رو به کشتیبان نهاد آن خودپرست
گفت هیچ از نحو خواندی گفت لا
گفت نیم عمر تو شد در فنا
دلشکسته گشت کشتیبان ز تاب
لیک آن دم کرد خامش از جواب
باد کشتی را به گردابی فکند
گفت کشتیبان بدان نحوی بلند
هیچ دانی آشنا کردن بگو
گفت نی ای خوش جواب خوب رو
گفت کل عمرت ای نحوی فناست
زانک کشتی غرق این گردابهاست
محو میباید نه نحو اینجا بدان
گر تو محوی بیخطر در آب ران
آب دریا مرده را بر سر نهد
ور بود زنده ز دریا کی رهد
***
این چند بیت از شرح داستان «نحوی و کشتیبان» را شاهد آوردم تا شاید در این طوفان مرگبار کرونا برای ما و البته مسئولان بهداشت و درمان کشور و همه درسی و عبرتی شود!
حال این اخبار روز را بخوانید:
«عبور جان باختگان کرونا از مرز ۹۰ هزار نفر
بنابر اعلام وزارت بهداشت، طی ۲۴ساعت منتهی به ۹ مرداد، ۱۹ هزار و ۸۴۶ بیمار جدید کووید ۱۹ در کشور شناسایی شدند و مجموع بیماران کووید ۱۹ در کشور به سه میلیون و۸۷۱ هزار و ۸ نفر رسید.
بنابر همین گزارش، متأسفانه در طول این مدت، ۲۸۶ بیمار کووید۱۹ جان خود را از دست دادند و مجموع جان باختگان این بیماری ۹۰ هزار و ۶۳۰ نفر شد.
تهران در اوج کرونا
رئیس مجتمع بیمارستانی امام خمینی(ره) تهران، با تأکید بر اینکه کرونا در تهران در شرایط اوج خود قرار دارد، گفت: واقعاً اوضاع سختی داریم و فشار زیادی به کادر درمان وارد میشود.»
***
۱ـ ما در کجای کاریم و چه میکنیم!؟ در حالی که هر ۵ دقیقه به روایت مسئول و سخنگوی ستاد کرونا، یک ایرانی جانش را در «طوفان کرونا» از دست میدهد ولی اصلیترین و محوریترین و فوریترین اقدام ما در مجلس تصویب فرا فوریتی طرح «ضد اینترنتی» است و همه اخبار و گزارشها و نقد و تحلیلها از جانب صاحبان قلم و البته «سیاست ورزی» را به خود اختصاص داده است. طوفان کرونا، کشتی و همه مسافران آن را با خود میبرد! و ما همچون آن نحوی در مجادلههای «قدرت طلبی»، «خط بازی» و «سیاستطلبی» چنان گرفتاریم که اگر اندکی دید بصیرتطلب میداشتیم میدیدیم که مردم و خانوادههای ماتمزده از «طوفان کرونا» و در کنار آن فقر زدگی و تنگدستی و… به همه دولتمردان و مسئولان مانده در «دو صد گفته» آن هم بدون «نیمکردار» موفق میگویند:« کل عمرت ای نحوی فناست ـ زانک کشتی غرق این گردابهاست! و تو بخوان، «غرق گرداب کرونا است!»
۲ـ این چه روش تکراری و غلط خبررسانی از سوی صداوسیما و مطبوعات در کشور است که، صداوسیما چندین و چند دقیقه از همه عالم از آمریکا و انگلیس، آلمان، فرانسه و… خبر میدهد که هنوز که هنوز است «کرونا» همچنان در همه این کشورها و در سراسر عالم بیداد میکند و آمار «مرگ» در همه این کشورها، دو چندان ما است! سپس در یک نمودار کلیشهای در چند جمله تکراری تعداد بیماران جدید کرونا و جان باختگان و وضعیت «قرمز» در اغلب استانها و شهرستانهای کشور را پخش کنند و البته در همه این گزارشها، بار قصور و تقصیر بر دوش عموم مردم در رعایت نکردن پروتکلهای بهداشتی و… است.
کسی نمیپرسد که چرا بعد از نزدیک به دو سال، هنوز براساس آمار از جمعیت بالای ۸۰ میلیونی، حداکثر ۵ میلیون یا کمی بیشتر واکسن دریافت کردهاند! آیا در این قصور و تقصیر هم مردم مسئولند! چرا در همه مراکز دولتی و غیردولتی که با مردم سروکار دارند، آموزشهای پیشگیری و رفتاری، یا تعطیل است یا به فراموشی سپرده شده است! چرا کرونا به عاملی برای تجارت سیاه برخی تبدیل شده و سوداگران و رانتخواران حرفهای و همیشه فعال، با جان مردم سوداگری میکنند و داروی «رمدسیور» را که قیمت رسمیاش ۷۰۰ هزار تومان است تا ۱۲ میلیون تومان در بازار سیاه عرضه میکنند؟ به واقع آنها این داروها را از کجا میآورند؟
۳ـ و خطاب آخر نویسنده محک به رئیس جمهوری جدید آقای رئیسی است. اگر میخواهید مردم در حالی که با دهها گرفتاری و کمبود دست به گریبانند و همچنان «در تلاش معاش» آمدن شما را به فال نیک ببینند، در اولویت همه کارهای شما باید تجدید نظر اساسی در شیوه برنامهریزی و اجرای مبارزه با کرونا قرار داده شود. ادامه این روش اگر هم جوابی میدهد، اندک است و در برابر طوفان کرونا کشتی جامعه را نیتواند به سمت سلامت و اطمینان از فردای خود در برابر کرونا هدایت کند. ما نیازمند بازنگری همه جانبه و اساسی در مقابله با کرونا هستیم تا از ادامه مرگ عزیزان هموطن ممانعت کنیم. آقای رئیسی، مردم از هیجان آفرینیهای لاف زنان نحوی، به ستوه آمدهاند! آقای رئیسی دیر نکنید هم اکنون «کرونا» دارد ما را به طوفان مرگ میبرد!