دانشمندان در این نکته اتفاق نظر دارند که عوامل بسیار متفاوتی در افزایش شمار ابتلا به ویروس کرونا در هند نقش دارند. از جمله بسیاری از مردم در کنار هم زندگی میکنند و رعایت پروتکلهای بهداشتی و حفظ فاصله در چنین شرایطی ممکن نیست.
از سوی دیگر در بسیاری از نقاط هند محدودیت تردد و تجمع نیز پیشبینی نشده است. به عنوان نمونه برای اجرای مراسم دینی، هزاران نفر در یک محل گردهم میآیند.
حتی گفته میشود که شرکت کنندگان در رایگیریها نیز پوشش دهان و بینی از طریق زدن ماسک را رعایت نمیکنند. اما نقش سویه جهشیافته ویروس کرونا که با نام "B.1.617" شناخته میشود را نیز نمیتوان انکار کرد.
آیا این نوع جدید ویروس کرونا بسیار خطرناک است؟
سازمان بهداشت جهانی این نوع جهشیافته ویروس کرونا را بیش از حد خطرناک ارزیابی نمیکند. مسئولان این سازمان گفتهاند که تحقیق بر روی این ویروس ادامه دارد و نسبت به گمانهزنی پیرامون خطرات برخاسته از آن هشدار دادهاند.
همین سازمان اعلام کرده است که هنوز اطلاع دقیقی درباره سهم این ویروس در افزایش موارد ابتلا به کرونا در هند وجود ندارد.
افزون بر آن، هنوز اطلاع دقیقی پیرامون تاثیر این ویروس در ابتلای سخت به بیماری کووید-۱۹ و افزایش شمار فوتیهای کرونایی در دست نیست.
تا کنون سازمان بهداشت جهانی سه سویه برزیلی، بریتانیایی و آفریقای جنوبی ویروس کرونا را بسیار خطرناک ارزیابی کرده است.
نگرانی از سویههای یاد شده در سرعت شیوع آنها بوده است. افزون بر آن، موارد شدید ابتلا به بیماری کووید-۱۹ نیز از جمله عواملی است که سازمان بهداشت جهانی یک ویروس را "خطرناک" یا "نگرانکننده" ارزیابی میکند.
بهویژه آنگاه که داروها (و در مورد ویروس کرونا، واکسنها) نسبت به این سویههای جدید کارآیی خود را از دست میدهند.
جهش در ویروس کرونای هندی چگونه روی داده است؟
تحقیقات نشان میدهد که سویه هندی ویروس کرونا در مقایسه با سایر نمونههای مشاهده شده در چند مورد تفاوت دارد. از این رو یافتن پاسخی درباره چرایی و چگونگی جهش این ویروس در هند دشوار است.
به عنوان نمونه، در پوشش پروتئین این ویروس در موقعیت ۴۵۲ شاهد تغییری هستیم که پیش از این در سویه آمریکای شمالی این ویروس مشاهده شده بود.
از سوی دیگر در پروتئین این ویروس در موقعیت ۴۸۴ با تغییری روبهرو هستیم که در نمونه جهشیافته آمریکای جنوبی و آفریقای جنوبی این ویروس مشاهده شده بود.
هر دو مورد اعلام شده به آن بخشی از ویروس کرونا مربوط میشوند که وظیفه اتصال به سلولهای انسان را برعهده دارند. از این رو به سویه جهش یافته ویروس کرونای هندی تلویحا ویروسی با جهشی دوگانه یاد میشود.
چه چیزی در این سویه جدید نگران کننده است؟
بهویژه تغییرات ایجاد شده در موقعیت ۴۸۴ این ویروس میتواند نگران کننده باشد. گفته میشود که خطر ابتلای کسانی که پیش از این مبتلا به بیماری کووید-۱۹ شدهو بهبود یافتهاند نیز منتفی نیست.
به سخن دیگر پادتن تولید شده در بدن این دسته از افراد قادر به تشخیص این گونه جدید از ویروس کرونا نیست و از این رو خطر ابتلای مجدد به آن وجود دارد.
دانشمندان به چنین پدیدهای "فرار از سیستم ایمنی بدن" میگویند. در چنین شرایطی سویه جهش یافته ویروس پاسخ ناشی از پادتن موجود در پیکر انسان را بیاعتبار میسازد.
این موضوع که چگونه سویههای جهش یافته یک ویروس میتوانند سیستم دفاعی بدن انسان را بهرغم وجود پادتن، "فریب" بدهند، موضوعی است که در حال حاضر در مورد آن تحقیق و بررسی صورت میگیرد.
فوتیهای کرونایی در هند
در مورد میزان شیوع این سویه جهشیافته نیز دانشمندان باید به اطلاعات مربوط به سرایت این ویروس به دیگر کشورهای جهان دسترسی یابند. اما پیشبینی نمیشود که سویه هندی ویروس کرونا از منظر شیوع خطرناکتر از گونه بریتانیایی آن باشد.
آیا امکان شیوع جهانی این ویروس وجود دارد؟
دانشمندان پاسخگویی به این پرسش را در لحظه حاضر دشوار میبینند. بر اساس ارزیابی انستیتو روبرت کخ، تا کنون در آلمان ۲۱ مورد از ابتلا به ویروس هندی کرونا مشاهده شده است.
در سایر کشورهای جهان نیز موارد ابتلا به سویه جهشیافته هندی ویروس کرونا ثبت شده است. از جمله میتوان به کشورهای بریتانیا، آمریکا و استرالیا اشاره کرد. در کشورهای منطقه و از جمله در ایران نیز موارد ابتلا به این ویروس تشخیص داده شده است.
فته میشود که باید آزمایشهای ژنتیکی بر روی این سویه جدید از ویروس کرونا صورت گیرد. افزون بر آن باید توالییابی ژنوم این ویروس مورد بررسی قرار گیرد. تنها از این طریق میتوان پی برد که یک ویروس چگونه شیوع مییابد و چگونه سویههای جهشیافته آن پدید میآیند.
آیا واکسنها بر سویه هندی ویروس کرونا موثرند؟
واکسنهایی که از سوی اتحادیه اروپا مجوز گرفتهاند بر روی مهار و درمان سویه جدید ویروس کرونا موثر بودهاند.
اما پزشکان و دانشمندان در این نکته اتفاق نظر دارند که بهترین راه مقابله با ویروس کرونا و سویههای جدید آن، کاهش میزان ابتلای مردم به این ویروس است.
برای رسیدن به چنین نتیجهای گسترش واکیسناسیون در کشورهای مختلف از اهمیت خاصی برخوردار است.