پنجشنبه، 6 اردیبهشت 1403
  
  • 1399/05/22
یادداشت

دکتر پیمان سلامتی

عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات تروما و جراحی سینا

کرونا: آقای رئیس جمهور شما فقط چند هفته مهلت دارید.

در هفته های اخیر کشور کلمبیا رتبه اول مرگ ناشی از کرونا را بر حسب جمعیت در جهان به خود اختصاص داده است. 
اگر چه مسئولین محلی با اعمال محدودیتهای شدید برای شهروندان در ابتدای اپیدمی توانسته بودند بیماری را کنترل کنند، عادی سازی سریع شرایط، مواجهه با فصل سرما در نیمکره جنوبی و شیوع سایر بیماریهای تنفسی موجب شد تا این تراژدی انسانی شکل گرفته و کشوری با 60 درصد جمعیت ایران با مرگهای کرونایی سیصد عدد در روز مواجه شود.

💠 بالاخره، پس از هفته ها جنجال خبری و فشار گروه های اجتماعی مختلف در سطح جامعه، ستاد ملی مبارزه با کرونا به ریاست جناب آقای روحانی تصمیم گرفت که کنکور سراسری در هفته آینده برگزار گردد.
پیش از این وزارت بهداشت  اعلام کرده بود که با توجه به اینکه رعایت پروتکل‌های بهداشتی برای برگزاری کنکور در کوتاه مدت امکان پذیر نمی باشد لازم است که زمان آزمون به تعویق بیافتد.
تصمیم در خصوص تاریخ  آزمون سراسری در شرایطی گرفته می شود که رئیس جمهور از وعده قبلی خود عدول کرد آنجا که گفته بود:
"وزارت بهداشت اگر نظری درباره کنکور داشته باشد، اعمال خواهد شد."
چند روز قبل نیز ایشان در بیان ضرورت برگزاری اجتماعات سوگواری گفت:
"اگر بگوئیم محرم عزاداری نباشد، مردم دلگیر می شوند."

💠 معتقدم دولتمردان برای کنترل همه گیری چند هفته طلایی را در پیش رو دارند و آنها باید برای پیشگیری از گسترش غیر قابل مهار بیماری به جای رویکرد جاری پوپولیستی، نقش خود را از یک بازیگر منفعل به مجری قاطع قانون تغییر دهند. 
 
💠 در همین روزها اکثریت مناطق کشور وارد وضعیت قرمز بیماری شده و ستاد های منطقه ای محدودیتهای جدیدی اعلام کرده اند. 
اما مشکل همینجاست، کدام محدودیت؟
در طی تعطیلات اعیاد قربان و غدیر شاهد مسافرت انبوه هموطنان به شمال کشور بودیم، کنکورهای دکتری و کارشناسی ارشد برگزار شدند، سینماها که از فضاهای پر خطر هستند برای جلب مردم بلیطهای خود را نیم بها فروختند،  برخی استخرها برای مشتریان خاص خود بازند، حتی علی رغم اعلان ممنوعیت صعود به قله دماوند فقط در تعطیلات آخر هفته گذشته 3000 نفر از کوهنوردان به ارتفاعات صعود کردند و ...

💠 چند هفته قبل بود که وزیر محترم بهداشت گفت:
"برآورد ما و همکاران مان این است که در پاییز و زمستان شاهد هجمه نسبتا سنگین همزمان کووید ۱۹ و آنفلوآنزا باشیم."
همچنین مجمع انجمن‌های گروه پزشکی ایران که یکی از عالی ترین تشکل نخبگان جامعه پزشکی کشور است در مخالفت با برگزاری اجتماعات عزاداری حسینی در نامه ای به  رئیس جمهور ضمن یادآوری فرسودگی کادر پزشکی نوشت:
"اگر امروز روزانه ۲۰۰ مرگ و ٢٠٠٠ ابتلا ثبت می‌شود، بر اساس برخی پیش‌بینی‌ها در صورت عدم رعایت جدی دستورالعملها در سه ماه آینده این امار تا ١٦٠٠ مرگ در روز هم افزایش خواهد یافت."

💠 علاوه بر اینها بنا به دلایل زیر روند اپیدمی در طی هفته های آینده شکل پیچیده ای به خود خواهد گرفت:
آغاز فصل پائیز و سرد شدن هوا، افزایش قدرت سرایت ویروس (طبق نظر وزارت بهداشت)، بازگشایی احتمالی مدارس و دانشگاه ها.
از سوی دیگر، تجربه موفق اعمال قاطع قانون برای کنترل اپیدمی در کشورهایی همچون چین، آلمان، ایسلند و حتی اجرای محدودیتهای نسبی در کشور خودمان (در اواخر زمستان و اوایل بهار) که موجب درهم شکستن چرخه انتقال عفونت و کاهش چشمگیر ابتلا و مرگ شدند پیش چشم ماست.

💠 یکی از روشهای مدیریت بحران، استفاده از تحلیل سناریوپردازی هاست. 
مطابق با این آنالیز، سیاستگذاران باید برمبنای شواهد موجود طیفی از سناریوهای پیش رو را از بهترین (best-case scenario) تا بدترین (worst-case scenario)  آنها مرتب کرده، هزینه-فایده اقدامات مرتبط با هر کدام را وزن دهی کنند. 
در کنار این موضوع باید توجه داشت که در بحرانهای مرتبط با حوزه سلامت عمومی همچون اپیدمی ها که با مرگ و بیماری مردم سرو کار دارند آنچه که باید در اولویت باشد همان worst-case scenario است و تسلیم شدن در مقابل فشار های اجتماعی همچون آنچه که از رئیس جمهور در مواجهه با موضوعاتی همچون کنکور و اجتماعات عزاداری می بینیم  محلی از اعراب ندارد.

💠 به طور خلاصه، تا آغاز پائیز و دشوار شدن شرایط مهار بیماری زمان زیادی باقی نمانده. 
جناب آقای روحانی، در حال حاضر همگی در یک کشتی نشسته و سکاندار سلامت آن شما هستید. 
به عنوان یک عضو کوچک از جامعه پزشکی گواهی می دهم که کادردرمانی  و بیمارستانها تاکنون فشار وحشتناکی را متحمل شده  و بیم آن می رود که دیگر توان مدیریت موج بعدی بیماری را نداشته باشند. 
لطفا بدون ملاحظات اجتماعی با شجاعت از اختیارات وسیع حکومتی که برای مقابله با کرونا به شما تفویض شده استفاده کرده ضمن تمکین از نظرات علمی نخبگان  با اجرای قاطع قانون از تکرار تجربه کلمبیا در ایران جلوگیری کنید.