هوای پاک! و تو چه دانی هوای پاک چیست؟

امروز 29 دیماه 1398 روز ملی هوای پاک است.به طور كلي در دنيا به منظور جلب توجه مردم به موضوعات مربوط به حفظ محيط زيست و تامين زندگي سالم در راستاي نيل به اهداف توسعه پايدار، روزهاي نمادين خاصي مرتبط با حفظ محيط زيست تعيين مي گردد كه از جمله آنها روز جهاني محيط زيست، روز زمين پاك، روز هواي پاك و غيره مي باشد. روز هواي پاك در دنيا تحت عناوين مختلف از جمله روز بدون خودرو، روز بدون دود و ... در كشورهاي مختلف نامگذاري شده و اقدامات خاصي در اين روز جهت تنوير افكار عمومي صورت گرفته است.
در ايران نيز بحران آلودگي هوا در تهران و شش شهر آلوده آن شامل تبريز، مشهد، اراك ، اصفهان ، شيراز و اهواز ، مسئولين ستاد اجرايي كاهش آلودگي هوا را بر اين داشت تا به منظور ايجاد حساسيت در بين اقشار مختلف جامعه ، از سال 1374 روز 29 دي ماه را به عنوان روز ملي هواي پاك اعلام نمايند.
گفتني است قدمت روز هواي پاك در ايران از كشورهاي فرانسه و ايتاليا بيشتر است. هدف از اعلام روز ملي هواي پاك ايجاد حساسيت در بين اقشار مختلف جامعه بوده است و از آنجا كه كليد اصلي كاهش آلودگي هوا ، مشاركت مردمي و افزايش هماهنگي بين بخشي است اين روز مي تواند عامل مهمي در ايجاد اين مشاركت و هماهنگي بين بخشي باشد.

تعریف آلودگی هوا
آلودگی هوا وجود یک یا چند آلوده کننده در هوای آزاد با کمیت ها، ویژگی ها و زمان ماند که برای زندگی انسان، گیاهان یا حیوانات و برای اموال مضر باشند و یا بطور غیر قابل قبولی مخل استفاده راحت از زندگی گردد.

تعریف دیگری از آلودگي هوا عبارت‎ است از وجود هر نوع آلاينده اعم از جامد، مايع، گاز و يا تشعشع پرتوزا و غيرپرتوزا در هوا به تعداد و در مدت زمانيكه كيفيت زندگي را براي انسان و ديگر جانداران به خطر اندازد و يا به آثار باستاني و اموال خسارت وارد آورد:

تعریف آلاینده های اولیه و ثانویه
آلاینده های اولیه آلاينده هايي هستند كه مستقيماً نشات گرفته از منابع آلودگي هستند و بصورت مستقیم وارد اتمسفر شده و با همان ترکیبی که وارد هوا شده اند در هوا حضور داشته و قابل اندازه گیری می باشند. منو اکسید کربن، هیدروکربن ها، اکسیدهای نیتروژن، دي اكسيد گوگرد، گرد و غبار و ... آلاینده اولیه می باشد.

آلاینده های ثانویه آلاینده هایی است که در اثر بر هم كنش عوامل محيطي مانند نور خورشيد، رطوبت و واکنش های فتوشیمیایی، هیدرولیز و اکسیداسیون بر روی آلاینده های اولیه تولید می شوند و بطور کلی منشاء این آلاینده ها آلاینده های اولیه ای هستند که وارد اتمسفر می شوند این آلاینده ها شامل ازن، پراکسی استیل نیترات، اسیدسولفوریک و اسید نیتریک که از آلاینده های اولیه نظیر ترکیبات هیدروکربنی، SO2 و NOx حاصل می شوند.

هرچند در خلق هوای پاک هیچ یک از ما دخالتی نداریم اما در خلق هوای ناپاک تقریباً همه ما دخیل هستیم و اگر همت جدی وجود داشته باشد، مردم و مسئولین به سبک یک روز ملی می توانند تعداد روزهای هوای پاک را در کشور افزایش دهند. 

بیایید نگاهی به تعداد هوای پاک در یک سال گذشته در پایتخت داشته باشیم:

تهران به عنوان پایتخت جمهوری اسلامی ایران از ابتدای سال تا امروز کمتر از یک ماه هوای پاک داشته است.

این اطلاعات هر روز به صورت برخط و از طریق سرور زیر در اختیار شماست:

http://airnow.tehran.ir/

66 روز هوا ناسالم بوده است و 5 روز نیز بطور کامل ناسالم. 208 روز هوا در وضعیت اخطار نبورده است. حتی همین امروز که 29 دی 1398 است وضعیت رنگ بندی هوای پایتخت در نقاط مختلف آن با شکل زیر قابل ترسیم است:

می بینید که مرکز تهران در رنگ قهوه ای قرار دارد. این به این معنی است که هوا در وضعیت ناسالم است و حضور افراد از هر جنس و سن بویژه افراد مسن، کودکان و بیماران و زنان باردار در این هوا به ضررشان تمام می شود.

موضوع خیلی ساده است. کیفیت هوا دست ماست. مثل کشیدن سیگار! یک فرد سیگاری اگر از امروز سیگار نکشد می تواند. ما هم می توانیم. تا اینجای سال خیلی از ما با آنکه سیگار نمی کشیم اما به جهت قرار گرفت در هوای نامناسب گویا دایم در حال سیگار کشیدنیم. 

پاینده باشید